HVAC, ısıtma, havalandırma, iklimlendirme sistemi anlamına gelmektedir.

HVAC ne demek? Olarak sözlük anlamına baktığımız zaman ise; modern yapılarda ısıtma, havalandırma ve iklimlendirme olarak ifade edilen üç fonksiyonun tek bir sistem içerisinde bulundurulmasıdır.

HVAC açılımı nedir? Heating Ventilating and Air Conditioning Türkçe olarak; ısıtma, soğutma ve havalandırma demektir.

Günümüzde artan hava kirliliği nedeniyle, modern binalardaki havalandırma sistemleri oldukça önemlidir. Bu yüzden HVAC sistemi nedir? Sorusunun cevabı; amacı insanların bulunduğu ortamlardaki hava kalitesini arttırmak ve optimum sıcaklığı sağlayan sistemdir.

HVAC Sistemi Nasıl Çalışır?

HVAC nedir? Teknik ve sözlük anlamında kısaca bahsettik. HVAC sistemi; kurulduğu ortamdaki, sıcaklık, basınç ve nemi alıp, havalandırma sistemini aktif etme prensibiyle çalışır. HVAC sistemleri, en uygun değerleri sağlamak için otomatik kumanda sistemiyle basınç ve sıcaklıkları kontrol etme mantığı üzerine kuruludur.

HVAC sisteminin en önemli özelliği; gerekli şartları sağlamak için, minimum enerji kullanımıyla maksimum verimliğe ulaşmasıdır.

HVAC Sisteminin Önemi


  • Enerji verimliliği ve kontrolü için önemlidir.
  • HVAC sistemi sayesinde işletmeler maliyetlerini minimuma indirirler.
  • HVAC sistemi sayesinde konfor seviyesi en iyi seviyeye çıkarılabilir.
  • İlaç, gıda vb. Hijyenin ön planda olduğu tüm sektörlerde; temiz ve antibakteriyel hava elde etme, nem dengesini sağlamak için HVAC sistemi önemlidir.
  • Tek merkezden yönetim imkânı sağlar, personel giderlerinin azaltılmasında etkilidir.



HVAC Sistemi ve Teknik Özellikleri

HVAC sistemi nedir? Adlı soruya istinaden, bu tanımın görsel halini aşağıda görebiliriz.

HVAC sisteminin ısı bazlı işleyişini resmeden bu görselin; sol kısmında hava havalandırma sistemi, sağ tarafında ise su ısıtma ve soğutma işlemlerinin yaptığını görebiliriz. HVAC sisteminde suyun soğutma işlemi; soğutma kulesinde sağlanırken, sistem içerisindeki ısı artışı ise orta alanda bulunan buhar kazanı sayesinde yapılmaktadır. Buhar kazanındaki sıcak havanın yapı içerisine dağıtımı ise pompa ve fan sayesinde sağlanır.



HVAC sistemi nedir? Görsel üzerinden bahsettik. HVAC sisteminin çalışması için; tamamında ve alt sistemlerinde yer alan elemanların koordineli olarak çalışması gerekir.

HVAC sistemi ana kontrol elemanları şunlardır:


  • Valfler: Su ve buhar akışını denetleyen aletlerdir.
  • Damperler: Hava akışını denetleyen kontrol elemanıdır.
  • Sensörler: Sistemin kurulu olduğu ortamdaki verileri toplayıp, sistemin harekete geçmesi için; sıcaklık, basınç ve nem sensörleri kullanılır.



HVAC sisteminin çalışması için ana kontrol elemanları kadar alt sistemlerin çalışmasının da öneminden bahsetmiştik. Alt sistemlerde yer alan yardımcı kontrol elemanları şu şekildedir:


  • Transformatörler
  • Elektrik Röleleri
  • Potansiyometre
  • Pnömatik elektrik röleleri
  • Elektro pnömatik röleleri
  • Şalterler
  • Hava kompresörleri ve aksesuarları
  • Pnömatik röleler
  • Ayarlama röleleri
  • Şalter röleleri



HVAC Otomasyonunda Enerji Verimliliği

HVAC nedir? Detaylıca tanımlayıp, HVAC sistemi ve teknik özelliklerinden bahsettik. HVAC, ana ve yardımcı kontrol elemanlarının koordineli bir şekilde çalışmasıyla kurulan bir sistemidir. HVAC sisteminde enerji verimliliği sağlamak için bazı yöntemler vardır;


  • Zaman programlama: HVAC sistemini kurulan işletmenin çalışma saatlerine göre planlayarak, işletmenin kapalı olduğu saatlerde sistemin de kapanmasını sağlayarak enerji verimliliği sağlanabilir.
  • Isı, nem, entalpi ve hava kalitesi kontrolü: Yapının içinde ve dışında yer alan bu unsurları kontrol ederek, enerjiyi en verimli şekilde kullanıp; gereksiz ısıtma, soğutma, nemlendirme ve kurutma gibi işlemler önlenebilir.
  • Fancoil ve radyatör kontrolleri: Yapı içerisindeki fancoil ve radyatör kontrolleri sağlanarak, işletme saatleri dışında çalışamaması için cihazların kapatılması, HVAC sisteminde enerji verimliliği sağlamanın yolu
  • Basınç, basınç farkı ve debiye göre frekans konvertörü: Yapılarda yer alan; pompa ve fanlara ait basınçların, frekans konvertörü ile kontrol edilmesi HVAC sisteminde enerji verimliliği sağlamanın bir başka yoludur.
  • Gece Gündüz Ayarı: HVAC sistemindeki gece ile gündüz durumlarına göre sıcaklık ayarına göre sistemin yapılandırılması enerji verimliliği sağlanabilecek başka bir yöntemdir.