Denizcilik terminolojisinde Voyage Data Recorder VDR olarak bilinen seyir veri kaydedici, aynı anda onlarca farklı durumu analiz edip kaydeden bir cihazdır. Bir şekilde gemilerin kara kutusu olarak karşılık bulsa da yapmış olduğu işler bir kara kutunun çok da ötesine gitmektedir.



Voyage Data Recorder VDR Nedir?

VDR kullanımı ile ilgili konu aslında IMO’nun gemiler için VDR tanımında özetlenmiş gibi görünmektedir.

Organizasyon sefer veri kaydedicisini giriş sinyallerinin kaynakları, bunların işlenmesi ve kodlanması, son kayıt ortamı, oynatma ekipmanı, güç kaynağı ve ayrılmış yedek güç kaynağı ile ara birim oluşturmak için gereken öğeler dahil olmak üzere eksiksiz bir sistem olarak tanımlamaktadır. Yani basit bir kaydetme cihazı olarak görmek hata olurdu.

VDR Nasıl Çalışır?

VDR çalışma prensibi aslında özet olarak IMO’nun tanımında da var.

Detaylandırmamız gerekirse,

Veri Toplama Birimi (DCU) (tüm entegre kaynaklardan veri çeken köprüye takılır),
– Köprü sesini kaydetmek için bir Veri Kayıt Birimi (DRU) (tekerlek yuvası içindeki birim aracılığıyla kaydedilen tüm verileri depolayan maymun adasına takılı) ve mikrofonlar.

DCU, Veri İşlemci Birimi, arayüz modülleri ve yedek pilleri içerir. IMO ve IEC standartlarının gerektirdiği şekilde sensörlerden veri toplar. Piller, ana geminin elektrik kesintisi durumunda 2 saat boyunca köprü sesini kaydetmek için DCU’ya güç sağlar. DRU’daki flash bellek, DCU’dan gelen verileri depolar. Veriler, bir olaydan sonra inceleme için oynatma yazılımı kullanılarak alınabilir. DRU bileşenleri koruyucu kapsülün içinde yer alır.

Kapsül, bir olaydan sonra kaydedilen verilerin hayatta kalmasını ve kurtarılmasını sağlar.

DRU’daki flash bellek, DCU’dan gelen verileri depolar. Veriler, bir olaydan sonra inceleme için oynatma yazılımı kullanılarak alınabilir. DRU bileşenleri koruyucu kapsülün içinde yer alır. Kapsül, bir olaydan sonra kaydedilen verilerin hayatta kalmasını ve kurtarılmasını sağlar.

DCU, Veri İşlemci Birimi, arayüz modülleri ve yedek pilleri içerir. IMO ve IEC standartlarının gerektirdiği şekilde sensörlerden veri toplar. Piller, ana geminin elektrik kesintisi durumunda 2 saat boyunca köprü sesini kaydetmek için DCU’ya güç sağlar. DRU’daki flash bellek, DCU’dan gelen verileri depolar. Veriler, bir olaydan sonra inceleme için oynatma yazılımı kullanılarak alınabilir. DRU bileşenleri koruyucu kapsülün içinde yer alır. Kapsül, bir olaydan sonra kaydedilen verilerin hayatta kalmasını ve kurtarılmasını sağlar.

Tüm entegre kaynaklardan toplanan veya alınan veriler, yukarıda bahsedildiği gibi saklama kapsülünde tutulur ve ondan önceki 12 saat (veya 48 saat) boyunca bilgi tutar ve yolculuk ilerledikçe sürekli olarak yenilenir.

Köprü biriminde bir kayıt düğmesi de vardır, böylece düğmeye bastıktan sonra (örneğin, çarpışma veya topraklama gibi herhangi bir olayın başlangıcı sırasında), kayıt cihazı o zaman diliminden yeni bir bilgi seti kaydetmeye başlayacaktır.

Yukarıda bahsedilen kapsül, bir deniz kazası (çarpışma, topraklama, kötü hava vb.) İle ilişkili şok ve basınçlara dayanabilen çok sağlam bir birimdir. HRU’da olduğu gibi serbest bir düzenleme olabilir veya eşzamanlı serbest bırakma için EPIRB ile eklenebilir .

VDR Hangi Bilgileri Kaydeder?

Voyage Data Recorder VDR cihazının kaydettiği bilgiler aşağıda listelenmiştir;


  • Tarih ve saat (SVDR)
  • Geminin konumu (SVDR)
  • Hız ve yön (SVDR)
  • Köprü sesi (SVDR)
  • İletişim sesi (radyo) (SVDR)
  • Radar verileri (SVDR)
  • ECDIS verileri (SVDR)
  • Yankı iskandili (Echo Sounding)
  • Ana alarmlar
  • Dümen sırası ve yanıtı
  • Gövde açma (kapılar) durumu
  • Su geçirmez ve yangın kapısı durumu
  • Hız ve ivme
  • Gövde gerilmeleri
  • Rüzgar hızı ve yönü



Gemilerde VDR Zorunlu mu?

Böylesine hassas bir cihazın bütün gemilerde olup olmayacağına veya hangi gemi tipinde hangi özelliklerdeki cihazın olması gerektiği ile ilgili belirli standartlar oluşturulmuştur.

Buna göre aşağıdaki gibi bir listeleme yapılarak gemilerde VDR zorunluluğu ile ilgili bir fikir edinebilirsiniz.

1 Temmuz 2002’de veya daha sonra inşa edilen yolcu gemileri VDR
1 Temmuz 2002’den önce inşa edilen Ro-ro yolcu gemileri VDR
1 Temmuz 2002’den önce inşa edilen ro-ro dışındaki yolcu gemileri VDR
1 Temmuz 2002’de veya sonrasında inşa edilen 3000 GT ve üzeri yolcu gemileri dışındaki gemiler VDR
20000 Gt. Yük gemileri ve üzeri 1 Temmuz 2002’den önce inşa edilmiştir * VDR veya S-VDR
1 Temmuz 2002’den önce yapılmış 3000 GT ve 20000 GT’ye kadar kargo gemileri * VDR veya S-VDR
* 1 Temmuz 2002 tarihinden önce inşa edilen kargo gemileri, ilgili uygulama tarihinden itibaren 2 yıl içinde kalıcı olarak hizmet dışı bırakılmaları durumunda VDR / S-VDR taşıma gereksinimlerinden muaf tutulabilir.

S-VDR Nedir?


Yukarıdaki tabloda s-vdr tabiri ile karşılşatık. Dolayısı ile bunu da anlatmak gerekir. SVDR, yalnızca kesinlikle gerekli olan bilgileri kaydeden ve VDR kadar kapsamlı bilgileri kaydetmeyen basitleştirilmiş bir VDR’den başka bir şey değildir.

Doğal olarak, daha uygun maliyetli ve ticari gemilerde kullanımı daha fazladır. SVDR kavramı, aşağıdaki verilerin VDR’ninkilerle karşılaştırılmasıyla en iyi şekilde anlaşılabilir. Bir SVDR’ye kaydedilecek zorunlu bilgiler yukarıdaki kategorinin yanında işaretlenmiştir. Radar ve ECDIS’in son iki arayüzü, yalnızca standart arayüzler mevcutsa kaydedilebilir.

Gemilerde kara kutu olarak adlandırdığımız voyage data recorder vdr cihazı ile ilgili sizlerin de katkısı olursa, yorumlar kısmından ulaşabilirsiniz.

Voyage Data Recorder VDR Bakımları

Aslında rutin bakım ve kontroller sadece bu cihaz için değil, tüm seyir yardımcılarında önemlidir. Fakat VDR kayıtları, olası bir kazada 1. derecede olayı aydınlatacak bir sistem olmasından dolayı daha bir hassasiyet gösterilmektedir.

Ekipman ile ilgili bir iş yapılacaksa yalnızca kalifiye personel çalışmalıdır. Rutin kontroller söz konusu olduğunda, kabloları hasar belirtileri açısından incelenmeli ve ayrıca tüm bağlantıların sağlam olup olmadığı kontrol edilmelidir. Pil her dört yılda bir değiştirilmeli, yedek pil kalifiye bir servis mühendisi tarafından yenisiyle değiştirilmelidir. SOLAS Bölüm V Yönetmelik 18.8, bakım gereksinimlerini belirtir. Bu tür testlerin sonuçlarının tatmin edici olduğunu belirten bir sertifika gemide muhafaza edilmelidir.

VDR Verileri Nasıl Alınır?

VDR içerisindeki kayıtların bir şekilde cihazdan alınması gerekirse bunun için uygun arayüz programlarının kullanılması gerekmektedir. Aşağıdaki videolarda farklı programlarla bu işlemin nasıl yapıldığı konusunda bilgiler paylaşılmıştır.