Gemilerde çalışanlar gemi soğutma sistemi önemini çok iyi bilirler. Buna gemi iklimlendirme veya air condition sistemi denildiği de olmuştur. Yeri gelir sıcak bir ülkeye gider sıcaktan bunalırlar, yeri gelir kutuplarda buz gibi havada üşürler. Bu nedenle gemilerdeki en önemli sistemlerden birisi de bu sistemlerdir.

​Gemi Soğutma Sistemi Görevi

Gemide kullanılan klima sisteminin görevi sıcak havalarda ve soğuk havalarda gemi içi sıcaklığını termal konfor şartlarına göre gerektiğinde soğutmak, gerektiğinde ısıtmak ve gerektiğinde de yeterli oranda nemlendirmek olarak özetleyebiliriz. Yani klima dediğimizde sadece soğutma görevi yaptığını düşünmek yanlış olur. Bu nedenle bu sistemlere air condition (hava şartlandırıcı) sistem adı, sektörde daha fazla denk gelebilirsiniz.

Gemi Soğutma Sistemi Ekipmanları

Gemideki bir air condition sistem, aşağıdaki ekipman ve bileşenlerden meydana gelmektedir;


  • Kompresör
  • Kondenser (Yoğuşturucu)
  • Expansion Valve (Genişleme Vanası)
  • Evaporatör (Buharlaştırıcı)
  • Soğutucu Gaz


Gemi Soğutma Sistemi Çalışma Prensibi

Gemilerde kullanılan air condition sistemi çalışma prensibi genel olarak aşağıda paylaştığımız çizimdeki gibidir.




Yukarıdaki şekilde görüldüğü üzere sistemimizde bulunan soğutucu gaz bir kompresör tarafından sıkıştırılarak basıncı arttırılır. Yüksek basınçlı gaz halindeki soğutucumuz şekilde sağ taraftaki yoğuşturucu ( condenser ) içerisine gönderilerek soğutulur. ( Yoğuşturucu gemiye göre deniz suyu veya tatlı su ile soğutulur)

Yüksek basınçlı soğutucu gazımız yoğuşturucuda soğuduğu zaman gaz halinden sıvı hale geçer. Bu şekilde iklimlendirme sistemindeki expansion ( genişleme valfi) valfe kadar gelir. Expansion valfi, soğutulacak odadaki bir termostat aracılığı ile sinyal alarak açılır. Yüksek basınçlı sıvımız artık expansion valfinden geçerken hacmi artar, basıncı düşmeye başlar ve sıvı halden gaz haline geçer. Soğutulacak oda içerisindeki serpantinlerden geçerken bulunduğu ortamın ısısını üzerine daha rahat alıp sirkülasyonu sağlamak amacı ile bir fan kullanılır.

Basıncını ve sıvı formunu kaybetmiş, üzerine de geçtiği ortamın ısısını alan soğutucu gazımız tekrar kompresör emiş tarafına gelerek çevrimini tamamlar. Önemli nokta şudur ki, iklimlendirme ve air condition sisteminde soğutucu gaz çevresine soğuk hava vermez! Expansion valften itibaren genişlediği anda ortamdaki ısıyı kendi üzerine alır. Ortamın sıcaklığı gaza geçince otomatik olarak ortam soğumuş olur.