Her vardiya zabitinin ana görevi gemiyi, yükü ve çevreyi koruyarak seyiri tamamlamaktır. Meydana gelebilecek olan kazalar, zabitin dikkatinin en yoğun olduğu anda da gerçekleşebilir. Navtex Cihazı ile deniz seyrinin başladığı andan itibaren seyir ile ilgili bilgi ve verilerin düzenli şekilde gemiye gelmesi ve değişen durumun anlık olarak seyir için işlenmesi sağlanır.

Bu konudaki en önemli veriler de Gemi Emniyet Bilgilerini de içeren verilerdir. Bu bilgiler denizlerdeki hava durumu tahminleri, seyir esnasında karşılaşılabilecek tehlikeler, kaybolan gemiler ve acil durum bırakmış olan gemiler ile ilgili verileri kapsamaktadır. Tüm bu verilerin geminin ana haberleşme sistemi üzerindeki yükünü olumsuz olarak etkilememesi için kullanılan cihazdır.


Yukarıda da kısaca bahsettiğimiz gibi denizcilere seyir esnasında hava tahminleri, acil durumlar, emniyet bilgileri, çalışma alanı gibi verileri veren cihazdır. Navigational Text Message’ın kısaltmasından oluşturulmuştur. Bir çeşit uluslararası faks makinesi de denilebilir.

Bu cihaz her tip ve büyüklükteki gemilerde kullanıabilir. Kapsama alanı yayının yapıldığı ana istasyondan itibaren 400millik bir alanı kapsayabilmektedir.

Cihaz, istasyondan aldığı emniyet uyarılarını, hava tahmin raporunu, çalışma yapılan alanları ve diğer uyarıları kağıda basılı olarak dışarı rapor olarak vermektedir. GMDSS (Global Maritime Distress Safety System) adı verilen Küresel Deniz Emniyet Tehlike Sisteminin en hayati unsurlarından birisidir.

Navtex Cihazı Nasıl Çalışır? Çalışma Prensibi

Bu cihaz, orta frekans bandında 518kHz frekansında çalışmaktadır. Sistemin ayrıca bazı bölgelerde, farklı dillerde de kullanılan versiyonları 490kHz frekansında çalışabilmektedir. Orta frekans bandında iletişimin zor olduğu yerlerde veri iletimi 4209.5 kHz bandından da yapılabilmektedir. Ama sistemin kendi ayarlı frekansı 518 kHz bantıdır.



Dünya genelinde Navtex Verilerini göndermek üzere 21 bölge bulunmaktadır. Son eklemelerle Arctic bölgesi için de eklenen bu alanlara NAVAREAS adı verilmektedir. Navareas dahilindeki her alan farklı mesaj türleri için kendi aralarında farklı istasyonlardan oluşmaktadır.

Navtex Cihazı İstasyon Seçimi

Bütün Navtex alıcıları, vardiya zabitinin işlemini kolaylaştırmak için sadece seyir yapılan bölgeye ait verileri almak ve bunları yazdırmak için farklı Navtex İstasyonlarına ayarlanabilecek şekilde üretilmişlerdir.

Navtex Receiver menüleri içerisinde bulunan Menu Options başlığı altında bulunan Selecting Station başlığı kullanılarak vardiya zabitinin istediği şekilde otomatik veya manuel olarak cihazdan veri alması mümkündür.

Otomatik seçeneğinde, cihaza sürekli ve düzenli olarak Marine Safety Information sistemi üzerinden gelen tüm mesajlar gelmektedir. Navtex sistemi eğer ki ECDIS Cihazı ile bir GPS sistemine de bağlı ise, otomatik mod kapsamında, geminin pozisyonu değiştiğinde daha önceden ayarlanmış bölge de değişebilmektedir.
Manuel mod kapsamında bölge değişikliklerinde, vardiya zabiti bulunduğu bölgeyi cihaza elle girmek durumundadır. Navtex istasyonlarına ait olan liste, Admiralty List of Radio Signals Volume 3, Part 1 içerisinde List of Coast Stations and Special Service Station başlığı altında bulunabilir.

Navtex Cihazı Mesaj Tipleri

Cihaz, aşağıda listede bulunan tipteki yazılı mesajları alabilmektedir;

A= Seyir Uyarıları (Navigational Warning)
B=Hava Uyarıları (Meteorologial Warning)
C=Buz Raporu (Ice Report)
D=Arama Kurtarma Bilgisi/Korsan ve Silahlı Soygun Saldırıları (Search and Rescue Information/Piracy and armed robery)
E=Hava Tahmin Raporu (Meteorological Forecast )
F=Kılavuz Mesajları (Pilot Message)
G=AIS Mesajları (AIS Messages)
H=Loran C Mesajları
I=Omega Mesajları
J=SATNAV Mesajları
K=Diğer Elektronik Seyir Yardımcı Ekipman Mesajları
L=Seyir Uyarıları
M-U = Boş
V=Balıkçılara Uyarılar
W-Y=Boş
Z=Mesaj Yok



Cihazdan her tür mesajı düzenli olarak almak zorunlu değildir. Bu nedenle bazı mesaj tiplerinin alınması iptal edilebilir. Fakat A,B,D ve L kanalından gelen mesajlar önemleri dolayısı ile vardiya zabiti tarafından iptal edilememektedir. Bu mesaj tiplerinin önemine dikkat çekmek için, bu kod ile gelen uyarılarda cihaz ayrıca sesli uyarıya geçecek şekilde de ayarlanabilmektedir.

Bu sesli uyarı alarmını susturabilmek sadece cihaz üzerinden manuel olarak yapılabilmektedir. Yani bu alarmların susturulması için cihaz başına gidip alarmı görmek gerekmektedir.

Cihaz verilen her uyarı mesajı için ayrıca basılı bir doküman verdiğinden dolayı, çok fazla gereksiz kağıt israfı önüne geçebilmek için gerçekten ihtiyaç duyulan kanaldan mesajların gelmesi sağlanmalıdır.

Navtex Cihazının Avantajları

Güvenli bir deniz seyri için bu cihaz son derece yardımcı bir ekipmandır. Kıyı şeridinden itibaren 200mil ve 400mil bandında, geminin deniz seyri esnasında hava durumu, arama kurtarma ve bilgi alımı konusunda tüm verileri tek elden ulaştıran bir cihazdır.

Özellikle otomatik modda çalıştığında, vardiya zabitine ek bir iş bırakmadığından dolayı seyir cihazları alanında kullanıcı dostu bir ekipman olduğu da söylenebilir. Otomatik olarak mesaj geldiğinde uyarı yaptığından dolayı, vardiya zabitinin belirli aralıklarla cihazı kontrol uzaktan takip edip fiziksel olarak cihazla temas kurmak zorunda olmadığı bir araçtır.
Sürekli olarak gemi pozisyonunun değişimine bağlı olarak yeniden ayar yapılmasına gerek duyulmaması, vardiya zabitinin köprü üstü takibini bırakmamasını, işini aksatmamasını sağlamaktadır.

Cihaz tarafından alınan uyarılar dikkate alınarak yapılacak olan Passage Plan ile güvenli bir seyir için bir adım daha sağlanmış olacaktır.

Acil bir durumun hemen etrafa bilgi verilmesi sayesinde, yakınlarda olan bir gemi en kısa sürede bilgilendirilmiş olacak ve arama kurtarma faaliyetlerine en kısa sürede katılım sağlanmış olacaktır.
Tüm bu faydalar ışında cihazın, emniyetli seyir için köprü üstü ekipmanları arasında vazgeçilmez bir yardımcı ekipman olduğu gözler önündedir.

Navtex Cihazı Mesaj Formatı

Aşağıda Navtex ile alınan bir mesaj örneğini gösterip bu sıralamanın ne olduğuna bakalım isterseniz.
ZCZC b1 b2 b3 b4 ANA MESAJ NNNN
ZCZC:Mesajın başlangıcı. Bu satırdan itibaren mesaj içeriği başlamaktadır.
b1: Bu karakter bize mesajın hangi istasyon tarafından gönderildiğini göstermektedir.
b2:Bu karakter Subject Indicator denilen Konu Belirteci diyebileceğimiz bölümdür. Yukarıda A’dan Z’ye tanımlamasını yaptığımız mesaj tiplerinden hangisi olduğunu belirtmektedir.
b3 ve b4: b3 ve b4, her mesaj için 2 karakterden oluşan mesaj numarasını belirtmek için kullanılmaktadır.
NNNN: Bu karakterler ise mesajın burada sonlandığını belirtmek için kullanılmıştır.



İsterseniz mesaj formatı konusunu daha net anlayabilmek için gerçek bir Navtex Mesajını inceleyelim.

ZCZC OA 20
WZ 1593
Scotland, West Coast
The North Cardinal Light Buoy 58.01.2N 005.27.1W have been permanently withdrawn
Cancel WZ 1562
NNNN

Her navtex mesajı başlıkta mesaj bilgisini içermektedir. Yukarıdaki mesajda verilen bilgi;
O harfi ile bilginin çıkış yaptığı istasyon ismi verilmiştir. Örneğimizde bu mesajın Portpatrick Radio İstasyonundan gönderildiği görülüyor.
A harfi ile de bu mesaj tipinin seyir uyarıları kapsamında gönderildiğini görebiliyoruz.
20 sayısı ile bu mesajın seyir uyarı mesajlarındaki öncelik sırasını öğreniyoruz.

Navtex Cihazı Kontrol Listesi

Aşağıdaki kontrol listesi maddelerine göre cihazın işlevselliğinin devam etmesi, seyir emniyeti açısından önemli bir yer tutmaktadır.


  • Her vardiya zabitin kendi vardiyasında ve sonraki vardiya için cihazda yeterli rulo kağıdı olduğundan emin olması gerekmektedir. Böylelikle cihaz tarafından basılan uyarı mesajlarının kontrol edilmesi sureti ile önemli mesajların kaçırılmasının önüne geçilmiş olacaktır.
  • Seyir boyunca önemli olabilecek mesajları kaçırmamak için cihazın sürekli olarak ON modunda olduğundan emin olunmalıdır.
  • Olası tereddütlerde sorunun en kısa sürede çözülebilmesi için cihazın kullanma kılavuzunun köprü üstünde hazır bulunması gerekmektedir.
  • NAVAREAS ve kapsama alanlarını gösteren plastik kaplı, dayanıklı bir tablo, cihazın hemen yakınlarında kolaylıkla görülebilen bir yerde bulunmalıdır.
  • Cihazın test prosedürü ve basit bir kullanma kılavuzunun cihazın yakınlarında bulunması gerekmektedir.
  • Cihaz performansı kontrolleri için rutin bir test prosedürü bulunmalı, uygulanmalı ve düzenli şekilde kayıt altına alınmalıdır.
  • B1 ve B2 karakter kodlarının dikkatlice girilmesi olası hatalara karşı daha hassas davranılması gerekmektedir.


Navtex, SOLAS kuralları dahilindeki tüm gemilerde kullanımı zorunlu olan bir cihazdır. Yapmış olduğu işe bakılacak olursa boyut olarak küçük ama çok önemli bir yeri bulunmaktadır.