Motor Bağlantı Çeşitleri Nelerdir? Motorlar Nasıl Bağlanır?

[Doktor]

Üç fazlı tek devirli motorlar:

Üç fazlı standart motorlarda 6 adet bağlantı ucu bulunmaktadır. Bu uçlar motorun kullanılacağı şebeke gerilimine göre yıldız ve üçgen olarak 2 faklı konfigürasyonda bağlanabilir.



Üçgen Bağlantı Yıldız bağlantı

Üç fazlı çift devirli motorlar:

Çift devirli motorlar herhangi bir frekans dönüştürücü elektronik ekipman kullanmadan motor sargı yerleşiminin suni olarak değiştirilmesiyle farklı devir sayılarında çalışmaya imkan vermektedir. Dahlander sargılı ve ayrık sargılı olmak üzere 2 farklı yöntem kullanılmaktadır. Dahlander sargılı motorlarda tek bir sargı yerleşimi vardır ve bobin uçlarının girişleri motor terminali üzerinden değiştirilerek farklı kutup kombinasyonları elde edilmektedir. 2p-4p, 4p-8p, 6p-12p yaygın olarak kullanılan kutup kombinasyonlarıdır. Aynı zamanda uygulama tipine göre sargı tasarımı ve bobin bağlantıları değişkenlik gösterebilir.

Aşağıdaki tabloda uygulamalara göre bağlantı tipleri belirtilmiştir.

Uygulama Tipi	Bağlantı Tipi	Güç Değişim oranı (~)	Örnek Motor Gücü ve kutup sayısı
Sabit Moment	∆/YY	0.63:1	1.9/3.0kw 8/4p
Sabit Güç	YY/∆	2:1	3.0/3.0kW 8/4p
Değişken Moment	Y/YY	1:4	0.75/3.0kw 8/4p

Ayrık sargılı motorlarda ise aynı stator üzerine birbirinden bağımsız 2 faklı sargı yerleştirilir. Böylece dahlander sargı ile elde edilemeyen diğer kutup kombinasyonlarında motor üretimi mümkün kılınır. En yaygın olarak kullanılan ayrık sargı kombinasyonları 2p-6p, 2p-8p, 2p-10p, 2p-12p,4p-6p,4p-12p ve 4p-16p dir.


Dahlander ∆/YY




∆ Bağlantı –Düşük Devir YY Bağlantı –Yüksek Devir ∆ Bağlantı YY Bağlantı


Dahlander YY/∆






YY Bağlantı –Düşük Devir ∆ Bağlantı –Yüksek Devir YY Bağlantı ∆ Bağlantı



Dahlander Y/YY






Y Bağlantı –Düşük Devir YY Bağlantı –Yüksek Devir Y Bağlantı YY Bağlantı



Ayrık Sargılı Y/Y




Y Bağlantı –Düşük Devir Y Bağlantı –Yüksek Devir Y Bağlantı Y Bağlantı



Ayrık Sargılı ∆/∆




∆ Bağlantı –Düşük Devir ∆ Bağlantı –Yüksek Devir ∆ Bağlantı ∆ Bağlantı


Üç fazlı çift gerilimli motorlar:

Çift gerilimli motorlar motor terminaline çıkarılan sargı bobin uçlarının farklı kombinasyonlarda birleştirilerek farklı şebek gerilimlerinde çalışmaya imkân sağlamaktadır. Yaygın kullanımda 9 veya 12 uçlu olarak olarak üretilmektedir. Aşağıdaki tabloda örnek bağlantı etiket bilgileri verilmiştir.

Bağlantı Şekli	YY Bağlantı	Y Bağlantı	∆ Bağlantı
9 Uçlu	30kW 460V 60Hz	30kW 230V 60Hz	-
12 Uçlu	30kW 460V 60Hz	30kW 230V 60Hz	30kW 400V 60Hz

9 uçlu bağlantılar:






Y Bağlantı –Yüksek Gerilim YY Bağlantı –Düşük Gerilim




12 Uçlu bağlantılar:



Y Bağlantı –Yüksek Gerilim







YY Bağlantı –Düşük Gerilim







∆ Bağlantı –Yüksek Gerilim

Bir Fazlı Motorlar:

Bir fazlı motorlar uygulama isterlerine göre daimi ve kalkış kondansatörlü olmak üzere 2 faklı şekilde üretilmektedir. Kalkış durumunda yüksek moment ihtiyacı duyulan uygulamalarda kalkış kondansatörü ile birlikte elektronik röle veya merkezkaç anahtarı ile birlikte imal edilirler. Aşağıda her iki durum için devre şeması ve bağlantı şekilleri verilmiştir.



Daimi kondansatörlü Kalkış kondansatörlü

Ana Sargı uçları: U1-U2; Yardımcı sargı uçları: Z1-Z2; Daimi kondansatör uçları: Cd1-Cd2; Kalkış Kondansatörü uçları: Ck1-Ck2; Besleme uçları: L-N