Sigorta kutusu nedir?

Elektrik sigorta kutusu, binalarda kullanılan elektriğin dağıtıldığı, elektriksel koruma ve kontrol elemanlarının bulunduğu ana dağıtım kutusudur. Sigorta kutusu elektrik sayacı ile mülkünüz içerisindeki elektriksel cihazlar arasında konumlandırılır. Tüm koruma ve kontrol işlemleri bu kutu içerisinde gerçekleştirilir.
Türkçede tüketici ünitesi veya dağıtım kutusu; İngilizcede ise consumer unit veya fusebox olarak da adlandırılır.

Sigorta kutusu neden kullanılır?

Sigorta kutusunu ünitenizi evinize giren elektriğin ana kontrol noktası olarak düşünebilirsiniz. Evinizin içerisindeki tüm cihazları besleyen elemanlar bu kutu içerisinde yer alır. Genellikle halogen free (alev almaz) malzemelerden yapılan kutular içerisindeki elektriksel cihazların bir arada güvenle çalışmasını sağlar. Onları darbelere ve toza karşı korur. Güvenliğiniz açısından evinizde veya iş yerinizde sigorta kutusunun yerini bilmenizde fayda vardır.


Sigorta kutusu seçimi nasıl yapılır?

Montaj şekli ve mekan özellikleri: İlk önce sigorta kutusunun sıva altında mı yoksa sıva üstünde mi olacağına karar vermelisiniz. Sıva altı model dışarıdan bakıldığında daha şık duracaktır ve donanım belli olmayacaktır. Sıva altı montaj ikanınız yoksa sıva üstü model montaj açısından daha kolay olacaktır. Takacağınız ortama göre dağıtım ünitenizin modelini belirleyebilirsiniz.

Yapıldığı malzeme: Sigorta kutunuzun yapıldığı malzemenin halojen içermeyen malzeme olması çok önemlidir. Herhangi bir yangın anında ortama zehirli gaz yayılmasını engeller yapıda olmalıdır. Dilerseniz metal malzeme olanları da tercih edebilirsiniz ancak maliyet olarak daha fazla bedel ödersiniz. Plastik-halogen free bir sigorta kutusu yeterli olacaktır. Kapak ve gövdenin yangına dayanım sıcaklıklarını da ayrıca kontrol etmenizde fayda var.

Boyutlar: Mekanın özelliklerine, kullanım alanınıza, kutunun içinde hangi elemanları kullanacağınıza göre sigorta kutunuzun boyutunu belirlemelisiniz. Sigorta kutusu seçerken 12 modül, 24 modül gibi tabirler duyacaksınız. Modül kavramının kullandığınız elektrik sigortasının genişliği olduğunu hatırlatalım. Yani 12 modül bir elektrik sigortası tercih ederseniz 12 adet 1 kutuplu sigortayı yan yana takabilirsiniz. Tesisatınızdaki eleman sayısına göre kutu boyutlarınızı belirlemelisiniz. Önemli hatırlatma: İleride binaya ekstra ekipmanlar eklenmesi ihtimaline karşı ve sigortaların yaydığı ısıların sönümlenmesi adına birkaç modül boşluk bırakmanızı tavsiye ederiz. Böylelikle gelecekte olabilecek herhangi bir eklemede ekstra alanınız kalacaktır. Kutuyu komple değiştirmenize gerek kalmaz.

Kapak: Kutunun kapağı opak ya da şeffaf tipte olabilir. Opak kapak kullandığınızda içerideki elemanlar dışarıdan görünmeyecektir. Şeffaf kapaklar ise güvenlik açısından daha çok tercih edilir. Kutunun içinde yaşanacak bir terslik şeffaf kapaklarda daha rahat görülebilir. Mekanın gereksinimlerine göre dekoratif kapaklı modeller de tercih edilebilir. (Örneğin bir sanat galerisine ortamla uyumlu bir model tercih edebilirsiniz)

Koruma sınıfı: Kutunuzun içerisine toz girişini mutlaka engellemelisiniz. Ekipmanların ömrü uzar ve daha güvenli çalışır. IP40 korumalı bir sigorta kutusu işinizi görecektir.

Din-rayı: Sigorta kutusunun içerisinde dahili din-rayı olup olmadığına dikkat edin. Bazı üreticiler sadece kutuyu satıyorlar. Sigortaları din rayına oturtacağınız için rayın dahili olması sizi ekstra masraftan kurtarır.

Kablo girişleri: Sigorta kutusuna girecek kablo girişlerini ve deliklerini de gözden geçirmeniz size montaj sırasında avantaj sağlayacaktır.
Sigorta kutularında yer alan elemanlar hangileridir?

Aslında bu sorunun cevabı uygulamadan uygulamaya göre değişiklik gösterir. Biz yine de en çok kullanılan elemanları maddeleyelim:


  1. Elektrik sigortaları
  2. Kaçak akım röleleri
  3. Barlar veya dağıtıcı üniteler
  4. Din rayları
  5. Köprüler
  6. İhtiyaca göre kontaktörler, darbe akım anahtarları, parafudrlar vs..