Orta Gerilim Yumuşak Yolverici

[ElemaN]

Yumuşak Yolverici Nedir?

Yumuşak yol verici, üç fazlı orta gerilim sincap kafesli asenkron motorlarda kullanılan bir elektronik motor kontrolörüdür. Motorun çalıştırılması sırasında kontrollü başlatıcı, motora sağlanan voltajı veya akımı kontrol eder. Motor yolverme performansı, motor tarafından üretilen torku optimize ederken toplam yolverme akımını azaltarak optimize edilir.

Bu teknik makale, orta gerilim alanındaki elektrik mühendislerine yumuşak yolvericinin nasıl çalıştığını, motor kontrolünde ne gibi faydalar sunduklarını ve son olarak kullanıldığı ana uygulamaları anlamalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır.
Örnek olarak, şemalarda Aucom'un yumuşak yol vericileri kullanıldı.

İçerik tablosu:

1. Yumuşak Yolverici Teknolojisi
   
2. Yumuşak Yolverici Kullanmanın Faydaları
   
3. Özel Yumuşak Yolverici Uygulamaları

1| Yumuşak Yolverici Teknolojisi

Yukarıda belirtildiği gibi, motor başlatma performansı, toplam başlatma akımı düşürülerek optimize edilir. Motor durdurma, çıkış voltajının önceden belirlenmiş bir süre boyunca düşürülmesiyle de kontrol edilebilir. Bu, özellikle pompalama uygulamalarında su darbesini ortadan kaldırmak için kullanışlıdır.

Voltajı kontrol etmek, motora sağlanan akımı kontrol eder. Motor terminal voltajının kademesiz kontrolü, yıldız-üçgen veya ototrafo başlatıcılar gibi düşük voltajlı başlatmanın elektromekanik biçimleriyle ilişkili akım ve tork geçişlerini ortadan kaldırır.
Şekil-1: SCR konfigürasyonu (faz başına)



Şekil-2: Gerilim dalga biçimi



Motor voltajını kontrol etmek için tasarlanmış yumuşak yolvericiye açık çevrim kontrolör denir. Motor akımını kontrol etmek için tasarlanmış yumuşak yolvericiye kapalı çevrim kontrolör denir.

1.1| Açık Çevrim Kontrolörler

Açık çevrim yumuşak yolverici kontrolörleri, başlatma performansı hakkında geri bildirimde bulunmaz ve zamanlayıcılar tarafından kontrol edilen önceden ayarlanmış voltaj geçişlerini takip ederler. Açık çevrim yumuşak yolverici kontrolörleri, bir voltaj adımı veya zamanlamalı voltaj rampası yaklaşımı kullanabilir.

Şekil-3: Açık Çevrim Kontrolör



Voltaj adım kontrolörlü yolvericiler

Voltaj adım kontrolörleri (aynı zamanda ayaklı kontrolörler olarak da adlandırılır), başlangıçta önceden ayarlanmış bir voltaj seviyesi uygular, ardından kullanıcı tanımlı bir sürenin ardından tam voltaja geçer. Voltaj adımlı yol vericilerin, kapalı geçişli elektromekanik yol vericilere göre çok az avantajı vardır ve nadiren kullanılırlar.

Şekil-4: Voltaj adım kontrolörü



Burada,

1. İlk çalıştırma voltajı
   
2. Başlatma saati
   
3. Tam voltaj

1.1.2| Zamanlamalı gerilim rampası kontrolörlü yolvericiler

Zamanlamalı gerilim rampası kontrolörleri, voltajı kullanıcı tanımlı bir başlatma voltajından kontrollü bir oranda tam voltaja yükseltir. Zamanlamalı voltaj rampası, düşük maliyetli yumuşak yolvericilerde yaygın olarak kullanılır.
Şekil-5: Zamanlamalı gerilim rampa kontrolü




Burada,

1. İlk çalıştırma voltajı
   
2. Başlatma saati
   
3. Tam voltaj

Yüksek atalet yükü, akımın en aza indirilmesi için yavaş bir rampa süresi gerektirir. Başlangıç voltajı hızla yükselirse, akım kilitli rotor akımına yaklaşabilir. Düşük bir atalet yükü, kısa bir rampa süresi gerektirir.

Aşırı başlatma süresi, motor tam hıza ulaştığında kararlı çalışma için yetersiz voltaja neden olabilir.

1.2| Kapalı Çevrim Kontrolörler

Kapalı çevrim kontrolörlü yolvericiler, motordaki özellikleri izleyen bir veya daha fazla geri besleme döngüsüne (çevrimine) sahiptir. Yolverici, izlenen parametreleri kontrol etmek için motora giden voltajı ayarlar.

Şekil-6: Kapalı Çevrim Kontrolör



Burada,

1. Akım trafosu geri beslemesi.

Ortak kapalı çevrim sistemleri şunlardır:

• Sabit Akım veya Akım Limiti
  
• Zamanlanmış Akım Rampası
  
• Sabit hızlanma

1.2.1| Sabit akım kontrolörlü yolvericiler

Sabit akım yolvericileri, başlangıç akımını izler. Çıkış voltajının arttırılması veya azaltılması, motora sağlanan akımı arttırır veya azaltır. Motor hızlandıkça stator empedansı yükselir ve akımı sabit tutmak için voltaj da yükseltilir. Voltaj ve hız arasındaki kesin ilişki motor tasarımına bağlıdır.

Sabit akım başlatıcı ile motor tam hıza ulaştığında tam tork mevcuttur.

1.2.2| Zamanlamalı akım rampası kontrolörlü yolvericiler

Zamanlamalı akım rampası kontrolörlü yolvericiler, akımı seçilen bir başlatma seviyesinden kontrollü bir oranda maksimum başlatma akımına yükseltir. Bu, başlangıç torku gereksinimlerindeki çeşitliliği sağlar veya maksimum başlangıç torkunu sınırlamadan azaltılmış başlangıç torku sağlayabilir.

Tipik uygulamalar, değişen yük koşulları altında çalışan konveyörler ve düşük hızda çok düşük tork gerektiren pompalardır.

Bu yöntem ayrıca, başlangıç yükü jeneratör setine kademeli olarak uygulandığından, jeneratör kaynaklarıyla çalışan motorlara da uygundur. Bu, motorun çalıştırılması sırasında jeneratör setinin kararlı voltaj ve frekans kontrolünü sağlar.

1.2.3| Sabit hızlanmalı kontrolörlü yolvericiler

Sabit hızlanma veya lineer hızlanma yol vericiler, motor miline bağlı bir tako jeneratörü aracılığıyla motor hızını izler. Motora uygulanan voltaj, seçilen bir hızlanma süresi boyunca sabit bir hızlanma oranı sağlamak için kontrol edilir.

Özellikle sıkışan yükler için bir potansiyelin bulunduğu uygulamalarda, maksimum başlatma akımını sınırlamak için bir akım sınırlama devresi de kullanılabilir.

Şekil-7: Sabit hızlanmalı kontrolör



burada,

1. Tam voltaj başlatma akımı
   
2. Akım sınırı
   
3. Tam voltaj başlatma torku
   
4. Akım sınırında tork çıkışı
   
5. Hızlanma torku
   
6. Yük tork eğrisi

2| Yumuşak Yolverici Kullanmanın Faydaları

2.1| Elektriksel Faydaları

1. Uygulama gereksinimlerini karşılamak için başlatma akım seviyelerini en aza indirin. Bu, elektrik arzındaki genel talebi azaltır.
   
2. Motorun başlatılması ve durdurulması sırasında akım geçişlerini ortadan kaldırın. Bu, diğer ekipmanların performansını etkileyebilecek ve ciddi durumlarda ekipman arızasına neden olabilecek besleme voltajı düşüşlerini önler.
   
3. Elektrik tragosunun, şalt cihazlarının ve kablonun boyutunu küçültür.
   
4. Elektrik tedarikçisinden maksimum talep ücretlerini azaltır.

2.2| Mekaniksel Faydaları

1.Uygulama gereksinimlerini karşılamak için başlatma torku seviyelerini en aza indirir. Bu, elektromekanik başlatma yöntemleriyle ilişkili mekanik olarak zarar verici tork geçişlerini ortadan kaldırır.

2. Motor milinden yüke düzgün, kademesiz tork uygulanır. Bu şunları yapabilir:

• Pompalama uygulamalarında boru hattının basınç dalgalanmalarını ve su darbesini azaltır.
  
• Kayışla tahrik edilen yüklerle ilişkili kayış kaymasını ortadan kaldırır.
  
• Büyük bantlı konveyör uygulamalarıyla ilişkili bant sallantılarını ortadan kaldırır.

3. Bakım maliyetlerini ve üretim kesintilerini azaltır.

2.3| Uygulama Faydaları

1. Herhangi bir motor ve yük kombinasyonu için performansı optimize eder.
   
2. Yumuşak durdurma, pompa uygulamalarında su darbesini azaltır veya ortadan kaldırır.
   
3. Basitlik sunar. Kontrollü başlatıcı, tek bir pakette eksiksiz bir motor kontrol çözümü sunar. Buna gelişmiş motor koruması, uzaktan kontrol/izleme için giriş/çıkış sinyalleri ve çok çeşitli iletişim seçenekleri dahildir.

[ElemaN]

3| Özel Yumuşak Yolverici Uygulamaları

3.1| İleri/Geri Motor Başlatma

Normal çalışmanın bir parçası olarak makinelerin mekanik yönünün değiştirilmesi gereken uygulamalarda ileri ve geri çalışması gereklidir (örn. konveyörler, bilyalı ve çekiçli değirmenler, parçalayıcılar ve kesme makineleri).

Elektrik prensibi çok basittir. Şebeke beslemesinin faz sırası (yönü), paralel bağlanmış iki elektriksel olarak kilitlenmiş anahtarlama cihazı kullanılarak önceden seçilir. Bir anahtarlama cihazının çıkışı şebeke beslemesi ile aynı fazdayken diğer anahtarlama cihazının çıkışı şebeke beslemesi ile zıt faz sıralıdır.

Bu tür uygulamaların devreye alınması normalde motor başlangıçta yükten ayrılmış haldeyken gerçekleştirilir. Devreye alma sırasında motor dönüşü beklenenin tersi ise, bu, şalt düzeninin herhangi iki gelen besleme fazı veya herhangi iki çıkış motor fazı değiştirilerek düzeltilir.

Şekil-8: Yumuşak yolvericili tek bir ileri-geri motor çalıştırma sistemi (10kV~13,8 kV) için tipik orta gerilim şalt düzeni. Anlaşılır olması için akım trafoları ve motor koruma röleleri gösterilmemiştir.


burada,

• 1 – Şebeke beslemesi
  
• 2 – Busbar sistemi
  
• Q1 – İleri yön devre kesici
  
• Q2 – Ters yön devre kesicisi
  
• Q3 – Topraklama anahtarı (besleme tarafı)
  
• Q10 – Ana devre kesici (SST için)
  
• Q20 – Baypas devre kesici (SST için)
  
• Q30 – Topraklama anahtarı (motor tarafı)
  
• SST – OG yumuşak yol verici
  
• M1 – OG asenkron motor

3.1.1| Çalışma Faz Sırası Kontrolü

Doğru motor dönüşü için, gelen şebeke beslemesinin faz sırası ile motor sargı bağlantılarının doğrulanması gerektiğine dikkat etmek çok önemlidir.

3.1.2| İleri Yönde Motor Çalıştırma Kontrolü

Başlamadan önce hem besleme tarafı toprak anahtarı (Q3) hem de motor tarafı toprak anahtarı (Q30) açık olmalı ve şebeke beslemesi mevcut olmalıdır.

1. İleri yön devre kesicisi Q1 kapalı. Elektriksel kilitleme, Q2 ters yön devre kesicisinin kapanmasını devre dışı bırakır.
   
2. Kontrollü yolvericiye bir başlatma komutu verilir ve ana devre kesici Q10 kapanır.
   
3. Kontrollü yumuşak yolverici bir dizi ön başlatma kontrolü gerçekleştirir ve ardından motoru ileri yönde çalıştırır.
   
4. Motor tam hıza ulaştığında, yumuşak yolverici SST, devre kesici Q20 kullanılarak baypas edilir.

3.1.3| Ters (Geri) Yönde Motor Çalıştırma Kontrolü

Ters yönde çalıştırmadan önce hem besleme tarafı topraklama anahtarı (Q3) hem de motor tarafı topraklama anahtarı (Q30) açık olmalı ve şebeke beslemesi mevcut olmalıdır.

1. Ters yön devre kesici Q2 kapalı. Elektriksel kilitleme, Q1 ileri yön devre kesicisinin kapanmasını engeller
   
2. Kontrollü yolvericiye bir başlatma komutu verilir ve ana devre kesici Q10 kapanır.
   
3. Kontrollü yolverici bir dizi ön başlatma kontrolü yapar, ardından motoru ters yönde çalıştırır
   
4. Motor tam hıza ulaştığında, yumuşak yolverici SST, devre kesici Q20 kullanılarak baypas edilir.

3.2| Çoklu Motor Başlatma (Çalıştırma)

Birkaç OG motorunu çalıştırmaya yönelik bu standart yöntem, genellikle su ve madencilik endüstrilerinde kullanılır. Çoğu çok yollu kontrol sistemi, aynı kW boyutunda 2 – 4 motora sahiptir. Her motor, bir elektronik motor yol vericisinin çıkışından başlatılır ve durdurulur.

Bir motor tam çalışma hızına ulaştığında, doğrudan bir giriş barasından beslenir. Bu çalışma modunda, her motor için bir tür motor koruması gereklidir. Tüm çoklu motor başlatma (çalıştırma) sistemini kontrol etmek ve denetlemek için bir ana kontrolör gereklidir. Bu, bir PLC veya yolvericiye entegre bir ekipman olabilir.
Tipik olarak iki çalışma modu vardır:

1. Otomatik modda: başlatma ve durdurma sırası önceden seçilebilir ve ana kontrolör tüm anahtarlama prosedürünü yönetir.
   
2. Manuel modda: marş motoru devre dışı bırakılır ve her motorun DOL kontrolü, her bir motor baypas devre kesicisinin veya kontaktörünün manuel olarak değiştirilmesiyle sağlanır.

Tüm sistem, genellikle sabit anahtarlama cihazları olan devre kesicilerin veya kontaktörlerin kritik zaman anahtarlamasına dayanır. Çekmeceli anahtarlama cihazları, fiziksel izolasyon sağlamak için genellikle yolvericinin giriş ve çıkışında kullanılır. Bu, bir arıza durumunda yolvericinin giriş ve çıkışının servis için izole edilmesini sağlar.

Şekil-9: Aşağıdaki örnek (3 motorlu tipik çoklu yolverme sistemi), tipik bir yapılandırmayı göstermektedir. Çoklu motor yol verme sistemleri için birçok farklı kontrol yöntemi mevcuttur. Anlaşılır olması için akım trafoları ve motor koruma röleleri gösterilmemiştir.



burada,

• 1 – Giriş barası
  
• 2 – Çıkış barası
  
• M1 – Motor 1
  
• M2 – Motor 2
  
• M3 – Motor 3
  
• A1 – Elektronik motor yol verici (SST veya VFD)
  
• A2 – Ana kontrolör (PLC veya A1'in parçası)
  
• Q1 – Ana giriş devre kesici (çekilebilir)
  
• Q2 – Ana çıkış devre kesici (çekilebilir)
  
• Q10A – Motor 1 start devre kesicisi (sabit)
  
• Q10B – Motor 1 baypas devre kesici (sabit)
  
• Q20A – Motor 2 start devre kesicisi (sabit)
  
• Q20B – Motor 2 baypas devre kesici (sabit)
  
• Q30A – Motor 3 start devre kesicisi (sabit)
  
• Q30B – Motor 3 baypas devre kesici (sabit)

3.2.1| Otomatik Modda Çalışma Sırası Kontrolü

Bu örnekte, ana kontrolör (A2) motorları 1,2,3 sırayla başlatmak ve ardından ters sırada durdurmak için önceden seçilmiştir.
Başlatma kontrol sırası:

1. Otomatik mod çalışması için tüm sistem etkinleştirildiğinde, ana giriş devre kesicisi Q1 kapatılır.
   
2. Ana kontrolör (A2) bir sistem başlatma komutu verir. Ana çıkış devre kesicisi Q2 kapanır.
   
3. Motor 1 start devre kesici Q10A kapanır, ardından bir gecikmeden sonra marş motoru A1, motor 1'i başlatır ve motoru tam çalışma hızına alır.

• Kontrollü yolverici için, motorun çalışma akımı motorun tam yük akımına eşit veya bundan daha az olduğunda tam çalışma hızı varsayılır.
  
• Bir VFD için, çıkış frekansı besleme frekansına ulaştığında tam çalışma hızı varsayılır.

1. Master A1'i durdurur, Motor 1, Q10A devre kesicisini çalıştırır ve bir gecikmeden sonra Motor 1 bypass devre kesicisi Q10B kapanır.
   
2. Motor 2 start devre kesicisi Q20A kapanır, ardından bir gecikmeden sonra A1, Motor 2'yi başlatır ve motoru tam çalışma hızına alır.
   
3. Master A1'i durdurur, motor 2 Q20A devre kesicisini çalıştırır ve bir gecikmeden sonra Motor 2 bypass devre kesicisi Q20B kapanır.
   
4. Motor 3 start devre kesicisi Q30A kapanır, ardından bir gecikmeden sonra A1 motoru 3 başlatır ve motoru tam hıza getirir.
   
5. Master A1'i durdurur, motor 3 Q30A devre kesicisini çalıştırır ve bir gecikmeden sonra motor 3 bypass devre kesicisi Q30B kapanır.
   
6. Ana çıkış devre kesicisi Q2 açılır ve başlatma sırası tamamlanır.

Durdurma kontrol sırası:

1. Ana kontrolör A2, bir sistem durdurma komutu verir. Ana çıkış devre kesicisi Q2 kapanır.
   
2. Motor 3 bypass devre kesicisi Q30B açılır ve bir gecikmeden sonra motor 3 başlatma devre kesicisi Q30A kapanır.
   
3. Marş motoru A1, Motor 3'ün kontrolünü alır ve durmasını kontrol eder (durma süresi A1'de programlanmıştır).
   
4. Master A1'i durdurur ve motor 3 devre kesici Q30A'yı başlatır.
   
5. Motor 2 bypass devre kesicisi Q20B açılır ve bir gecikmeden sonra motor 2 start devre kesicisi Q20A kapanır.
   
6. A1, motor 2'nin kontrolünü alır ve durmasını kontrol eder.
   
7. Master A1'i durdurur ve motor 2 devre kesici Q20A'yı başlatır.
   
8. Motor 1 bypass devre kesicisi Q10B açılır ve bir gecikmeden sonra motor 1 start devre kesicisi Q10A kapanır.
   
9. A1, motor 1'in kontrolünü alır ve durmasını kontrol eder.
   
10. Master, A1'i durdurur ve motor 1, devre kesici Q10A'yı başlatır.
    
11. Ana çıkış devre kesicisi Q2 açılır ve durdurma sırası tamamlanır.

3.2.2| Manuel Mod Çalışma Sırası Kontrolü

Bu örnekte, elektronik motor yol vericisi (A1) herhangi bir motorun başlatılmasını veya durdurulmasını kontrol etmek için kullanılmaz.

1. Ana giriş devre kesicisi Q1 ve ana çıkış devre kesicisi Q2 açık kalır
   
2. Her motor herhangi bir sırayla manuel olarak başlatılır. Bu genellikle, doğrudan ana kontrolörün (A2) bir girişine beslenen her motor için bir başlatma düğmesi aracılığıyla yapılır.
   
3. Her motor doğrudan hat üzerinde çalıştırılır ve motorun baypas devre kesicisi (Q10B, Q20B, Q30B) aracılığıyla ana giriş veriyolundan beslenir. Bu devrede motor koruması, bir dizi akım trafosu ve her motor için özel bir motor koruma rölesi aracılığıyla sağlanır.
   
4. Her motor herhangi bir sırayla manuel olarak durdurulur. Bu genellikle her motor için doğrudan ana kontrolör A2'nin bir girişine beslenen bir durdurma düğmesi aracılığıyla yapılır. Yalnızca motor serbest tekerlek durdurma mevcuttur.

3| Özel Yumuşak Yolverici Uygulamaları

3.1| İleri/Geri Motor Başlatma

Normal çalışmanın bir parçası olarak makinelerin mekanik yönünün değiştirilmesi gereken uygulamalarda ileri ve geri çalışması gereklidir (örn. konveyörler, bilyalı ve çekiçli değirmenler, parçalayıcılar ve kesme makineleri).

Elektrik prensibi çok basittir. Şebeke beslemesinin faz sırası (yönü), paralel bağlanmış iki elektriksel olarak kilitlenmiş anahtarlama cihazı kullanılarak önceden seçilir. Bir anahtarlama cihazının çıkışı şebeke beslemesi ile aynı fazdayken diğer anahtarlama cihazının çıkışı şebeke beslemesi ile zıt faz sıralıdır.

Bu tür uygulamaların devreye alınması normalde motor başlangıçta yükten ayrılmış haldeyken gerçekleştirilir. Devreye alma sırasında motor dönüşü beklenenin tersi ise, bu, şalt düzeninin herhangi iki gelen besleme fazı veya herhangi iki çıkış motor fazı değiştirilerek düzeltilir.

Şekil-8: Yumuşak yolvericili tek bir ileri-geri motor çalıştırma sistemi (10kV~13,8 kV) için tipik orta gerilim şalt düzeni. Anlaşılır olması için akım trafoları ve motor koruma röleleri gösterilmemiştir.


burada,

• 1 – Şebeke beslemesi
  
• 2 – Busbar sistemi
  
• Q1 – İleri yön devre kesici
  
• Q2 – Ters yön devre kesicisi
  
• Q3 – Topraklama anahtarı (besleme tarafı)
  
• Q10 – Ana devre kesici (SST için)
  
• Q20 – Baypas devre kesici (SST için)
  
• Q30 – Topraklama anahtarı (motor tarafı)
  
• SST – OG yumuşak yol verici
  
• M1 – OG asenkron motor
  

3.1.1| Çalışma Faz Sırası Kontrolü

Doğru motor dönüşü için, gelen şebeke beslemesinin faz sırası ile motor sargı bağlantılarının doğrulanması gerektiğine dikkat etmek çok önemlidir.

3.1.2| İleri Yönde Motor Çalıştırma Kontrolü

Başlamadan önce hem besleme tarafı toprak anahtarı (Q3) hem de motor tarafı toprak anahtarı (Q30) açık olmalı ve şebeke beslemesi mevcut olmalıdır.

1. İleri yön devre kesicisi Q1 kapalı. Elektriksel kilitleme, Q2 ters yön devre kesicisinin kapanmasını devre dışı bırakır.
   
2. Kontrollü yolvericiye bir başlatma komutu verilir ve ana devre kesici Q10 kapanır.
   
3. Kontrollü yumuşak yolverici bir dizi ön başlatma kontrolü gerçekleştirir ve ardından motoru ileri yönde çalıştırır.
   
4. Motor tam hıza ulaştığında, yumuşak yolverici SST, devre kesici Q20 kullanılarak baypas edilir.

3.1.3| Ters (Geri) Yönde Motor Çalıştırma Kontrolü

Ters yönde çalıştırmadan önce hem besleme tarafı topraklama anahtarı (Q3) hem de motor tarafı topraklama anahtarı (Q30) açık olmalı ve şebeke beslemesi mevcut olmalıdır.

1. Ters yön devre kesici Q2 kapalı. Elektriksel kilitleme, Q1 ileri yön devre kesicisinin kapanmasını engeller
   
2. Kontrollü yolvericiye bir başlatma komutu verilir ve ana devre kesici Q10 kapanır.
   
3. Kontrollü yolverici bir dizi ön başlatma kontrolü yapar, ardından motoru ters yönde çalıştırır
   
4. Motor tam hıza ulaştığında, yumuşak yolverici SST, devre kesici Q20 kullanılarak baypas edilir.
   

3.2| Çoklu Motor Başlatma (Çalıştırma)

Birkaç OG motorunu çalıştırmaya yönelik bu standart yöntem, genellikle su ve madencilik endüstrilerinde kullanılır. Çoğu çok yollu kontrol sistemi, aynı kW boyutunda 2 – 4 motora sahiptir. Her motor, bir elektronik motor yol vericisinin çıkışından başlatılır ve durdurulur.

Bir motor tam çalışma hızına ulaştığında, doğrudan bir giriş barasından beslenir. Bu çalışma modunda, her motor için bir tür motor koruması gereklidir. Tüm çoklu motor başlatma (çalıştırma) sistemini kontrol etmek ve denetlemek için bir ana kontrolör gereklidir. Bu, bir PLC veya yolvericiye entegre bir ekipman olabilir.

Tipik olarak iki çalışma modu vardır:

1. Otomatik modda: başlatma ve durdurma sırası önceden seçilebilir ve ana kontrolör tüm anahtarlama prosedürünü yönetir.
   
2. Manuel modda: marş motoru devre dışı bırakılır ve her motorun DOL kontrolü, her bir motor baypas devre kesicisinin veya kontaktörünün manuel olarak değiştirilmesiyle sağlanır.

Tüm sistem, genellikle sabit anahtarlama cihazları olan devre kesicilerin veya kontaktörlerin kritik zaman anahtarlamasına dayanır. Çekmeceli anahtarlama cihazları, fiziksel izolasyon sağlamak için genellikle yolvericinin giriş ve çıkışında kullanılır. Bu, bir arıza durumunda yolvericinin giriş ve çıkışının servis için izole edilmesini sağlar.

Şekil-9: Aşağıdaki örnek (3 motorlu tipik çoklu yolverme sistemi), tipik bir yapılandırmayı göstermektedir. Çoklu motor yol verme sistemleri için birçok farklı kontrol yöntemi mevcuttur. Anlaşılır olması için akım trafoları ve motor koruma röleleri gösterilmemiştir.




burada,

• 1 – Giriş barası
  
• 2 – Çıkış barası
  
• M1 – Motor 1
  
• M2 – Motor 2
  
• M3 – Motor 3
  
• A1 – Elektronik motor yol verici (SST veya VFD)
  
• A2 – Ana kontrolör (PLC veya A1'in parçası)
  
• Q1 – Ana giriş devre kesici (çekilebilir)
  
• Q2 – Ana çıkış devre kesici (çekilebilir)
  
• Q10A – Motor 1 start devre kesicisi (sabit)
  
• Q10B – Motor 1 baypas devre kesici (sabit)
  
• Q20A – Motor 2 start devre kesicisi (sabit)
  
• Q20B – Motor 2 baypas devre kesici (sabit)
  
• Q30A – Motor 3 start devre kesicisi (sabit)
  
• Q30B – Motor 3 baypas devre kesici (sabit)

3.2.1| Otomatik Modda Çalışma Sırası Kontrolü

Bu örnekte, ana kontrolör (A2) motorları 1,2,3 sırayla başlatmak ve ardından ters sırada durdurmak için önceden seçilmiştir.

Başlatma kontrol sırası:

1. Otomatik mod çalışması için tüm sistem etkinleştirildiğinde, ana giriş devre kesicisi Q1 kapatılır.
   
2. Ana kontrolör (A2) bir sistem başlatma komutu verir. Ana çıkış devre kesicisi Q2 kapanır.
   
3. Motor 1 start devre kesici Q10A kapanır, ardından bir gecikmeden sonra marş motoru A1, motor 1'i başlatır ve motoru tam çalışma hızına alır.

• Kontrollü yolverici için, motorun çalışma akımı motorun tam yük akımına eşit veya bundan daha az olduğunda tam çalışma hızı varsayılır.
  
• Bir VFD için, çıkış frekansı besleme frekansına ulaştığında tam çalışma hızı varsayılır.

1. Master A1'i durdurur, Motor 1, Q10A devre kesicisini çalıştırır ve bir gecikmeden sonra Motor 1 bypass devre kesicisi Q10B kapanır.
   
2. Motor 2 start devre kesicisi Q20A kapanır, ardından bir gecikmeden sonra A1, Motor 2'yi başlatır ve motoru tam çalışma hızına alır.
   
3. Master A1'i durdurur, motor 2 Q20A devre kesicisini çalıştırır ve bir gecikmeden sonra Motor 2 bypass devre kesicisi Q20B kapanır.
   
4. Motor 3 start devre kesicisi Q30A kapanır, ardından bir gecikmeden sonra A1 motoru 3 başlatır ve motoru tam hıza getirir.
   
5. Master A1'i durdurur, motor 3 Q30A devre kesicisini çalıştırır ve bir gecikmeden sonra motor 3 bypass devre kesicisi Q30B kapanır.
   
6. Ana çıkış devre kesicisi Q2 açılır ve başlatma sırası tamamlanır.

Durdurma kontrol sırası:

1. Ana kontrolör A2, bir sistem durdurma komutu verir. Ana çıkış devre kesicisi Q2 kapanır.
   
2. Motor 3 bypass devre kesicisi Q30B açılır ve bir gecikmeden sonra motor 3 başlatma devre kesicisi Q30A kapanır.
   
3. Marş motoru A1, Motor 3'ün kontrolünü alır ve durmasını kontrol eder (durma süresi A1'de programlanmıştır).
   
4. Master A1'i durdurur ve motor 3 devre kesici Q30A'yı başlatır.
   
5. Motor 2 bypass devre kesicisi Q20B açılır ve bir gecikmeden sonra motor 2 start devre kesicisi Q20A kapanır.
   
6. A1, motor 2'nin kontrolünü alır ve durmasını kontrol eder.
   
7. Master A1'i durdurur ve motor 2 devre kesici Q20A'yı başlatır.
   
8. Motor 1 bypass devre kesicisi Q10B açılır ve bir gecikmeden sonra motor 1 start devre kesicisi Q10A kapanır.
   
9. A1, motor 1'in kontrolünü alır ve durmasını kontrol eder.
   
10. Master, A1'i durdurur ve motor 1, devre kesici Q10A'yı başlatır.
    
11. Ana çıkış devre kesicisi Q2 açılır ve durdurma sırası tamamlanır.

3.2.2| Manuel Modda Çalışma Sırası Kontrolü

Bu örnekte, elektronik motor yol vericisi (A1) herhangi bir motorun başlatılmasını veya durdurulmasını kontrol etmek için kullanılmaz.

1. Ana giriş devre kesicisi Q1 ve ana çıkış devre kesicisi Q2 açık kalır
   
2. Her motor herhangi bir sırayla manuel olarak başlatılır. Bu genellikle, doğrudan ana kontrolörün (A2) bir girişine beslenen her motor için bir başlatma düğmesi aracılığıyla yapılır.
   
3. Her motor doğrudan hat üzerinde çalıştırılır ve motorun baypas devre kesicisi (Q10B, Q20B, Q30B) aracılığıyla ana giriş veriyolundan beslenir. Bu devrede motor koruması, bir dizi akım trafosu ve her motor için özel bir motor koruma rölesi aracılığıyla sağlanır.
   
4. Her motor herhangi bir sırayla manuel olarak durdurulur. Bu genellikle her motor için doğrudan ana kontrolör A2'nin bir girişine beslenen bir durdurma düğmesi aracılığıyla yapılır. Yalnızca motor serbest tekerlek durdurma mevcuttur.

​