DPF NEDİR ?

DPF’nin açılımı Dizel Partikül Filtresi‘dir. DPF, genellikle katalitik konvertör sistemi ile beraber çalışır. DPF’nin ne olduğunu anlayabilmek için katalitik konvertörün çalışma sistemi hakkında bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Katalitik konvertör, içerisinde bulunan platin, rodyum, seryum ve paladyum sayesinde çeşitli kimyasal tepkimelerden geçerek, eksoz gazından çıkan yanmamış zararlı maddeleri temizleyerek doğaya bırakılmasını sağlayan bir sistemdir. DPF (Dizel Partikül Filtresi) son zamanlarda çıkan dizel araçlarda katalitik konvektörün temizleyemediği partikül parçaları ve ağır metalleri içerisinde hapseder. Katalitik konvertör ile DPF arasında bir fark vardır. Katalitik konvertör kendi içinde bulunan kimyasallar ile meydana gelen tepkimeler sonucu eksoz gazını yakarak temizler, DPF ise gaza herhangi bir temizleme işlemi yapmadan zararlı maddeleri direk hapseder. Bu yüzden DPF dolarken katalitik konvertör daha uzun süre çalışabilir. Dizel partikül filtresinde belirli bir partikül tutma kapasitesi vardır. Zamanla dolma seviyesine gelir ve bu partiküllerden kurtulunması gerekir. Bunun için dizel partikül filtresi rejenerasyonu denen bir sistem geliştirilmiştir. Bu sistem kendi içini temizlemek üzere tasarlanmıştır. İç sıcaklığını 350 500 dereceye çıkararak dizel partikül filtresi içine hapsedilen zararlı partikülleri daha az zararlı hale getirip atılmasını sağlar. Devamlı şehir içinde kullanılan araçlardan meydana gelen egsoz gazı pasif rejenerasyon için gerekli olan sürede sıcak kalamadığı için araç aktif rejenerasyona sokulur. Burada amaç egsoz gazı sıcaklığının 600 dereceye kadar çıkartılıp dizel partikül filtresinin kendini temizlemesini sağlamaktır. Zamanla aktif rejenerasyon da yeterli olmaz ve DPF tamamen dolar. Bu durumda DPF’nin değişimi - iptali yada sökülerek özel kimyasal ve özel makine ile temizlenmesi gerekmektedir.

REJENERASYON

DPF’nin tıkanmasını önlemek için, filtre içinde biriken partiküllerin düzenli olarak yakılmak suretiyle temizlenmesi gerekir. Rejenerasyon’un farklı stratejileri bulunmaktadır.

PASİF REJENERASYON

Partiküller, E.C.U’nun müdahalesi olmadan sürekli olarak yakılır. Bu standart otoyol hızlarında 3000 d/dk da sağlanmaktadır. Egzoz gaz sıcaklığı 350 C ve 500 C arasında olmalıdır.

AKTİF REJENERASYON


Ağırlıkla şehiriçi kullanımda egzoz sıcaklğı, pasif yenilemeyi gerçekleştirebilecek yeterli sıcaklığa ulaşamaz. Kurumlar temizlenemez ve filtre içine birikir. Tıkanma eşiğine ulaştığında (18 gram) E.C.U. aktif rejenerasyonu tetikler. DPF içerisindeki karbon birikimi derecesi E.C.U. içerisinde programlanan 2 model kullanılarak hesaplanır.

Egzoz gazı sıcaklık sensörlerinden ve oksijen sensöründen gelen belirli bir sinyal modeline göre doygunluğu hesaplayan sürücü profiline dayanan bir model,Diferansiyel basınç sensörü, sıcaklık sensörleri ve hava debimetresinden aldığı sinyallerin doğrultusuna göre doygunluğu hesaplayan bir model.

Egzoz üzerinde DPF’in giriş ve çıkışı arasında bulunan basınç fark sensörleri filtre içerisinde doygunluk derecesine gelen basınç farklarını ölçmektedir. Filtrenin tıkandığı sensörler yardımıyla belirlendiğinde E.C.U.’ya giden voltaj arttırılır. E.C.U. bu sayede egzoz gazı sıcaklığını 550 C – 650 C bandına çeker. Bu sıcaklık artışını sağlamak için;
Hava akışını ayarlar, EGR valfi devre dışı bırakılır.

ZORUNLU REJENERASYON

Çok kısa mesafeli kullanımlarda, DPF rejenerasyonu için gereken sıcaklığa ulaşmak imkansızdır. Doygunluk seviyesi 24 grama ulaştığında kilometre saatinde DPF arıza ışığı yanar. Bu sinyal sürücüye rejenerasyon rotası gerçekleştirmesi gerektiğini söyler; yani DPF’in rejenerasyonu için yeterli sıcaklıklara ulaşılmalı, araç belirli bir mesafe boyunca yüksek hızda çalıştırılmalıdır.

MANUEL REJENERASYON

Zorunlu yenileme başarılı olmazsa ve doygunluk 40 gram seviyesine kadar eşik değerini aştıysa, kızdırma bujisi ve motor uyarı ışığı göstergede yanar. Bu durumda, filtrenin bozulmasını önlemek için aktif rejenerasyon E.C.U. tarafından engellenir. Bu noktada DPF deneyimli teknisyenler tarafından serviste temizlenmelidir.
Doygunluk 45 gram eşiğini aşarsa, artık yenileme mümkün değildir. Bu noktada DPF temizlenemeyeceği için değiştirilmesi gerekir.

KİLOMETRE REJENERASYONU

Rejenerasyon yöntemi, seyahat mesafesine bağlıdır. DPF’in sağlıksız düzeydeki doygunluğun aşılmasını önler. Doldurma seviyesine bakılmaksızın E.C.U. son 750 – 1000 km herhangi bir yenilenme etkinleştirilmediğinde aktif rejenerasyon otomatik olarak tetikler.

DPF İPTALİ NASIL YAPILIR?

DPF iptal işleminin yapılabilmesi için aracın modeli ve markası göz önüne alınır. Ardından aracın beyni sökülerek veya OBD2 soketi kullanılarak beyin sökülmeden yapılır. Aracın beyninin sökülüp sökülmemesinin araç sahibine bir zararı yoktur. İptali yapan firmanın ihtiyaç duyması halinde bazı araç modellerinde OBD2 üzerinden daha kesin ve güvenli işlem yapabilmek amacıyla beyin sökülebilir. Uygun ekipmanlarla aracın elektronik kontrol ünitesi okunur. Bu işlem yarım saat ile 1 saat arası sürer. Okunan yazılım sadece o araca özel olarak düzenlenir.

Tespit edilen ve aracın ileride verebileceği arıza kodları giderilir. Genelde dizel DPF‘nin doluluğunu kontrol eden ısı sensörünün ayarları değiştirilerek sanki İçeriğe ulaşabilmek veya forumu aktif kullanabilmek için öncelikle GİRİŞ yapmalısınız, Üye değilseniz KAYIT olmalısınız
veya aradığınız konu hakkında ElektroBLOG sayfalarımızdan arama yapabilirsiniz sağlıklı çalışıyormuş gibi gösterilir. Bazı durumlarda kontrol mekanizması komple sökülür. Sonrasında geliştirilmiş yeni İçeriğe ulaşabilmek veya forumu aktif kullanabilmek için öncelikle GİRİŞ yapmalısınız, Üye değilseniz KAYIT olmalısınız
veya aradığınız konu hakkında ElektroBLOG sayfalarımızdan arama yapabilirsiniz araca yüklenir. Son olarak aracın dizel partikül filtresi yerinden sökülür. Daha sonra kaynak yerinden açılıp içi boşaltılır ve yeniden kaynatılır. Araç için özel bir egsoz borusu seçilerek araca monte edilir.

DPF İPTALİNİN AVANTAJLARI NELERDİR?

Enjektör memeleri rejenerasyon anında oluşan yüksek yakıt basıncından etkilenir. Aracınız ne kadar çok rejenerasyon yaparsa enjektör memeleri o kadar hasar görür. DPF iptali sonrasında aracınız bir daha rejenerasyon yapmaz. Bu sayede enjektör ömrü uzar. Gerçekleşen her rejenerasyon için yaklaşık 2 litreden fazla mazot harcanır. Eğer aracınız aktif rejenerasyon sistemini açmışsa araç sürekli olarak rejenerasyon yaptığı için bu miktar çok daha yüksek olur.

Çünkü aracınız düzenli olarak rejenerasyon yapar. DPF iptalinin ardından bir daha rejenerasyon yapılmayacağı için yakıt tüketiminiz düşer. Aracınızın rejenerasyon anında ürettiği normalin üzerindeki ısı, motorun çeşitli bölümlerine uzun süre maruz kalırsa hasar verir. Hasar gören parçalar DPF’nin iptal edilmesinin ardından aracın dizel partikül filtresinden yayılan ısılara maruz kalmayacağı için ömürleri uzamış olur. Bazı araçlarda rejenerasyon anında enjektörlerden çıkan fazla mazot piston tepesinden yağ karteline sızar. Motor yağının yükselmesi yağın kalitesini düşürür. DPF iptalinin ardından yağ yükselme sorunu tamamen ortadan kalkar.