Kondansatör, elektrik yükünü depolamak için kullanılan bir elektronik bileşendir. Temel olarak, bir kondansatör iki iletken plaka arasında bir dielektrik malzeme (genellikle hava, seramik, polyester veya polipropilen gibi) bulunduran bir cihazdır.

Kondansatörler, elektriksel yükü depolayıp serbest bırakabilirler. İki iletken plaka arasındaki yük farkı, bir elektrik alan oluşturur. Dielektrik malzeme aracılığıyla elektrik alan, yüklenmiş plakalar arasındaki potansiyel farkı artırır.

Kondansatörler, elektrik devrelerinde birçok amaç için kullanılmaktadır.


  1. Filtreleme: AC sinyallerinde istenmeyen frekans bileşenlerini engellemek için kondansatörler kullanılmaktadır.
  2. Kesit Frekansı Ayarı. Kondansatörler, devrelerde belirli frekansları geçiren veya kesen filtreler oluşturmak için kullanılmaktadır.
  3. Depolama ve Boşaltma: Kondansatörler, elektrik enerjisini kısa süreli olarak depolamak ve gerektiğinde serbest bırakmak için kullanılmaktadır.
  4. Zamanlayıcılar. Kondansatörler, zamanlayıcı devrelerinde kullanılmaktadır. Belirli bir süre boyunca yüklenir ve sonra boşaltılır, böylece zaman gecikmesi sağlanır.
  5. Kondansatör Mikrofonlar: Ses dalgalarını elektrik sinyallerine dönüştürmek için kullanılmaktadır.


Kondansatörler, kapasitanslarına (depolama kapasitelerine) göre sınıflandırılır ve farklı boyutlarda ve tiplerde bulunabilirler. Kapasitans değeri, bir kondansatörün kaç elektrik yükünü depolayabileceğini belirler ve genellikle farad (F) birimiyle ölçülmektedir. Ancak, genellikle elektronik devrelerde daha küçük birimler kullanılır, örneğin mikrofarad (μF) ve pikofarad (pF).

Kondansatör ne işe yarar?

Kondansatörler, elektrik devrelerinde çeşitli amaçlar için kullanılan önemli elektronik bileşenlerdir. Temel olarak, bir kondansatör elektrik yükünü depolayan bir cihazdır ve birçok farklı uygulama için kullanılabilir. İşte kondansatörlerin bazı önemli işlevleri:



  1. Enerji Depolama ve Boşaltma: Kondansatörler elektrik yükünü depolayabilir ve ihtiyaç olduğunda serbest bırakabilir. Bu özellik, belirli bir devre parçasına ani bir enerji patlaması gerektiğinde kullanışlıdır. Örneğin, flaş ışıkları ve elektrik motorlarında başlangıçta yüksek akım sağlamak için kondansatörler kullanılmaktadır.
  2. Filtreleme: Kondansatörler, elektrik devrelerinde filtreleme işlevi görür. Özellikle AC (alternatif akım) devrelerinde kullanılan kondansatörler, istenmeyen frekansları veya gürültüyü bastırabilir. Bu, ses cihazlarında, güç kaynaklarında ve haberleşme sistemlerinde önemli bir rol oynar.
  3. Zamanlama: Kondansatörler, zamanlama devrelerinde kullanılmaktadır. Bir kondansatör belirli bir süre boyunca yüklenir ve sonra boşaltılır. Bu, zaman gecikmesi sağlayan ve belirli zaman aralıklarında devrelerdeki değişiklikleri kontrol etmek için kullanılan zamanlayıcı devrelerin bir parçası olabilir.
  4. Kesit Frekansı Ayarı: Kondansatörler, belirli bir frekans aralığındaki sinyalleri geçiren veya kesen filtre devrelerinde kullanılmaktadır. Bu, ses ekipmanlarında, veri iletiminde ve radyo frekansı uygulamalarında kullanışlı olabilir.
  5. Kondansatör Mikrofonlar: Kondansatör mikrofonlar, ses dalgalarını elektrik sinyallerine dönüştüren kondansatörlerdir. Bu, ses kayıt cihazlarında, konferans sistemlerinde ve diğer sesle ilgili uygulamalarda kullanılmaktadır.

Kondansatörler, elektrik devrelerinin stabilitesini artırmak, sinyal işleme ve güç dağıtımını düzenlemek gibi çeşitli işlevleri yerine getirirler. Bu nedenle, elektronik cihazların ve sistemlerin düzgün çalışması için önemli bir rol oynarlar.

Kondansatör yapısı

Kondansatörler, elektrik devrelerinde elektrik yükünü depolayan ve bir dielektrik malzeme aracılığıyla iki iletken plaka arasında elektrik alanı oluşturan elektronik bileşenlerdir. Temel olarak, bir kondansatörün yapısı şu ana unsurlardan oluşur:



  1. İki İletken Plaka: Kondansatörün temel yapısı, genellikle metal olan iki iletken plakadan oluşur. Bu plakalar genellikle bakır veya alüminyumdan yapılır ve yeterince elektrik iletkenidir.
  2. Dielektrik Malzeme: İki iletken plaka arasında yer alan ve elektrik yükünü depolayan malzeme, dielektrik malzemedir. Dielektrik malzeme, genellikle cam, seramik, plastik, kağıt veya hava gibi malzemelerden oluşur. Bu malzeme, elektrik alanı oluşturarak elektrik yükünü depolama kapasitesini artırır.
  3. Bağlantılar: İki iletken plaka devreye bağlanır ve dış devre ile bağlantı sağlanır. Bu bağlantılar genellikle kondansatörün uçları olarak adlandırılır ve devre elemanlarına veya baskılı devre kartlarına lehimlenir.
  4. Kılıf: Kondansatörün genellikle bir kılıfı vardır. Bu kılıf, kondansatörü dış ortama karşı korur ve fiziksel hasarlardan korur. Ayrıca, kılıf üzerinde kondansatörün kapasitans değeri ve toleransı gibi bilgiler yazılır.


Kondansatörlerin yapısı, depolama kapasitesi, çalışma gerilimi, toleransı ve frekans tepkisi gibi özelliklerine bağlı olarak değişir. Kondansatörler, farklı türlerde ve yapıda olabilirler, örneğin seramik, elektrolitik, tantallı ve polipropilen kondansatörler gibi. Her tür kondansatör, belirli uygulamalarda daha uygun olabilir ve elektronik devre tasarımında dikkatlice seçilmelidir.

Kondansatör çalışma prensibi

Kondansatörler, elektrik yükünü depolamak ve serbest bırakmak için kullanılan elektronik bileşenlerdir. Temel bir kondansatörün çalışma prensibi, iki iletken plaka arasındaki bir dielektrik malzeme aracılığıyla elektrik alanı oluşturmasıdır.


Kondansatörün çalışma prensibi şu adımları içerir:


  1. Yükleme (Şarj Etme) Aşaması: Bir kondansatörün yüklenmesi, bir kaynaktan (genellikle bir pil veya bir güç kaynağı) elektrik yükünün kondansatöre taşınmasıdır. Kondansatör, yüklendiğinde, negatif yükler bir plakaya ve pozitif yükler diğer plakaya birikir. Bu yükleme süreci, bir kapasitans (C) değerine sahip kondansatörün plakaları arasında gerilim oluşturur.
  2. Depolama Aşaması: Yükleme tamamlandığında, kondansatörün iki plakası arasında bir elektrik alan oluşur. Dielektrik malzeme, bu elektrik alanı aracılığıyla yüklerin depolanmasına yardımcı olur. Dielektrik malzeme, elektrik alanı oluşturmak için yeterli yalıtım sağlar.
  3. Boşaltma Aşaması. Kondansatör boşaltıldığında, yüklenen elektrik yükü serbest bırakır. Bu süreç, kondansatörün bir devre elemanına bağlandığında gerçekleşir. Kondansatörde depolanan elektrik yükü, devredeki diğer bileşenlere veya yükü gerektiğinde sağlamak için kullanılmaktadır.


Kondansatörler, enerji depolama ve serbest bırakma yetenekleri nedeniyle elektronik devrelerde birçok farklı amaç için kullanılmaktadır. Örneğin, güç kaynağı devrelerinde enerji depolama ve düzgün voltaj sağlama, zamanlayıcı devrelerde zaman gecikmesi oluşturma, filtreleme devrelerinde gürültüyü azaltma gibi işlevleri yerine getirebilirler.

Kondansatörlerin kapasitansı (C), yani depolama kapasitesi, plaka yüzey alanı, plakalar arasındaki mesafe ve dielektrik malzemenin özelliklerine bağlıdır. Büyük bir kapasitansa sahip kondansatörler daha fazla elektrik yükü depolayabilirken, küçük bir kapasitansa sahip kondansatörler daha az depolama kapasitesine sahiptir.




Kondansatör çeşitleri

Kondansatörler, farklı uygulama gereksinimlerini karşılamak için çeşitli yapı ve özelliklere sahip birçok türde gelir. İşte yaygın kondansatör çeşitlerinden bazıları:


  1. Seramik Kondansatörler: Seramik kondansatörler, seramik malzemeden yapılmıştır ve genellikle küçük boyutları, düşük maliyetleri ve geniş çalışma sıcaklık aralıkları nedeniyle tercih edilirler. Düşük kapasitans değerlerinden yüksek frekanslı uygulamalara kadar geniş bir yelpazede kullanılırlar.
  2. Alüminyum Elektrolitik Kondansatörler. Aüminyum plakalar ve elektrolitik bir dielektrik ile yapılmaktadır. Yüksek kapasitans değerleri ve düşük maliyetleri nedeniyle güç kaynakları ve düşük frekanslı uygulamalarda yaygın olarak kullanılırlar.
  3. Tantal Kondansatörler: Tantal kondansatörler, tantal anotları ve tantal oksit bir dielektrik içerir. Yüksek kapasitans değerleri, düşük ESR (Eşdeğer Seri Direnç) ve yüksek güvenilirlikleri nedeniyle hassas elektronik devrelerde ve taşınabilir cihazlarda kullanılırlar.
  4. Polipropilen Kondansatörler. Genellikle yüksek güç, yüksek frekans ve yüksek gerilim uygulamaları için tercih edilmektedir. İyi yüksek frekans performansı ve düşük kayıpları vardır.
  5. Polikarbonat Kondansatörler: Polikarbonat kondansatörler genellikle radyo frekansı uygulamaları için kullanılmaktadır. Yüksek sıcaklık dayanımı, düşük dielektrik kaybı ve düşük dielektrik kaybı faktörüne sahiptirler.
  6. Folikül Kondansatörler: Bu kondansatörler, çok yüksek kapasitans değerlerine sahiptir ve genellikle güç faktörü düzeltme, filtrasyon ve kesit frekansı ayarı gibi uygulamalarda kullanılmaktadır.


Her tür kondansatör, belirli avantajlara ve dezavantajlara sahiptir ve belirli uygulama gereksinimlerine göre seçilmelidir. Örneğin, kapasitans, gerilim toleransı, boyut, çalışma sıcaklığı ve maliyet gibi faktörler, kondansatör seçiminde önemli rol oynar.

Kondansatör seçimi nasıl yapılmalıdır ?

Kondansatör seçimi, elektronik devre tasarımında önemli bir adımdır ve doğru kondansatörü seçmek, devrenin performansı, güvenilirliği ve uzun ömürlülüğü açısından hayati öneme sahiptir. İşte kondansatör seçiminde dikkate alınması gereken bazı faktörler:


  1. Kapasitans Değeri: Kondansatörün depolama kapasitesi, kapasitans değeriyle belirlenmektedir. Uygulamanızın gereksinimlerine bağlı olarak doğru kapasitans değerini seçmelisiniz. Düşük frekanslı uygulamalar için yüksek kapasitans değerleri gerekir. Yüksek frekanslı uygulamalar için daha düşük kapasitans değerleri tercih edilmektedir.
  2. Gerilim Toleransı: Kondansatörün belirli bir gerilimi tolere edebilme yeteneği önemlidir. Devredeki gerilim dalgalanmalarını ve aşırı gerilim durumlarını göz önünde bulundurarak kondansatörün çalışma gerilimini doğru bir şekilde seçmelisiniz.
  3. Frekans Tepkisi: Kondansatörün frekans tepkisi, belirli bir frekanstaki performansını belirler. Yüksek frekanslı uygulamalar için düşük ESR (Eşdeğer Seri Direnç) ve düşük kayıp faktörüne sahip kondansatörler tercih edilmelidir.
  4. Boyut ve Ayak İzi: Kondansatörün boyutu ve ayak izi, uygulamanızın fiziksel sınırlamalarını dikkate alarak seçilmelidir. Kondansatörün yerleştirileceği alanı, montaj gereksinimlerini ve devre kartının boyutunu dikkate alarak uygun bir kondansatör seçmelisiniz.
  5. Çalışma Sıcaklığı: Kondansatörün çalışma sıcaklığı, uygulamanın çalışma ortamına uygun olmalıdır. Kondansatör, belirli bir sıcaklık aralığında stabil çalışabilmektedir. Ve bu nedenle uygulamanın çalışma sıcaklığına uygun bir kondansatör seçilmelidir.
  6. Maliyet: Kondansatör seçiminde maliyet faktörü de önemlidir. Projenin bütçesine ve uygulama gereksinimlerine uygun bir kondansatör seçmek önemlidir.


Yukarıdaki faktörler, kondansatör seçiminde dikkate alınması gereken temel unsurlardır. Uygulamanızın özel gereksinimlerine bağlı olarak. Belirli bir kondansatör tipi ve özellikleri sizin için daha uygun olur. Bu nedenle, kondansatör seçimini dikkatlice yapmak ve gereksinimlerinizi tam olarak anlamak önemlidir.

Kondansatör değeri okuma

Kondansatör değerini okumak için birkaç farklı yöntem vardır, ancak en yaygın yöntem kondansatörün üzerindeki renk kodlama sistemini kullanmaktır. Kondansatörün üzerinde genellikle bir dizi renk şeridi bulunmaktadır. Ve bu renkler kondansatörün kapasitansını belirtmektedir. İşte bu renk kodlama sistemi:


  1. İlk iki renk şeridi, kondansatörün nominal değerini belirtir.
  2. Üçüncü renk şeridi, kondansatörün çarpanını belirtir.


Renklerin rakamlara karşılık geldiği bir renk kodlama tablosu kullanarak kondansatör değerini bulabilirsiniz. Örneğin, bir kondansatörün üzerinde kırmızı, kırmızı ve turuncu renk şeritleri varsa, kondansatörün değeri 22 ve çarpanı 1,000 olabilir. Yani 22,000 picofarad veya 22 nanofarad olabilir.

Ancak, bazı kondansatörlerde bu renk kodlaması olmamaktadır. Bunun yerine, kapasitans değeri doğrudan kondansatörün üzerine yazarlar. Örneğin, 100nF, 0.1uF veya 104 gibi değerler görülmektedir. Bu değerler, kondansatörün kapasitansını mikrofarad (uF) veya pikofarad (pF) cinsinden belirtir.

Kondansatörün üzerindeki değeri okumak, kondansatörün doğru bir şekilde seçilmesi ve devredeki doğru şekilde kullanılması için önemlidir.