Mikrometre nasıl okunur ?

Mikrometre, İmalat sektöründe yoğun olarak kullanılan hassas bir ölçme aletidir. Mikrometreler milimetrenin binde bir hassasiyetinde (0.001) ölçüm yapabilirler. En çok kullanılanları 0.01 mm hassasiyetinde olanlardır.



Mekanik mikrometrelerde ölçüm sonucunu okumanın, belirli bir tekniği vardır. Gelişen teknoloji ile birlikte mikrometrelerin dijital göstergeli olanları çıkıp kullanılmaya başlansa da özellikle makine – imalat sektörü çalışanlarının mekanik mikrometre nasıl okunur bilmesi gereklidir.

Mikrometre okuma



Mikrometrenin çalışmasıMikrometre okuma, aslında kumpas okuma gibidir. Kumpaslarda doğrusal hareket eden kısım, mikrometrelerde dairesel hareket edecek şekilde tasarlanmıştır.

Yukarıdaki mikrometrede, milimetrenin yüzde birine kadar (0.01) hassas ölçüm yapılabilmektedir. örnek olarak 12.43 mm ya da 12.85 mm gibi ölçümler yapılabilir.
Animasyonda görüldüğü üzere, mikrometre okumak için cırcır vasıtasıyla parçayı mikrometrenin çeneleri arasına sıkıştırmak gerekir.
Bu sıkıştırma tanburdan değil, cırcırdan yapılmalıdır. Cırcırın yapısı, mikrometrenin çenelerine aşırı baskı uygulamayı engeller. Böylece hatalı sonuçlar almanın önüne geçilmiş olur.

Mikrometre okuma tekniği



Diyelim ki elimizde yukarıdaki gibi bir ölçüm sonucu var.



Ölçüm sonucunu okuyacağımız yer tam olarak yatay çizginin bitim noktası (+ ile işaretlenen yer) olacak. Bu, aklımızın bir köşesinde kalsın. Şimdi gelelim mikrometrik bölüntülerin nasıl okunacağına. Aşağıdaki resimli anlatımı incelediğinizde mikrometre okuma tekniğinin aslında çok basit olduğunu fark edeceksiniz.

Parçayı mikrometrenin çeneleri arasına sıkıştırdıktan sonra, ölçüm sonucunu okumak için sabit bölüntülerin olduğu kısım ve hareketli bölüntülerin olduğu kısma (Tanbur) bakılır.



Mikrometre okumaya ilk önce sabit kısımdan başlanır. Burada milimetrik bölüntüler vardır. Bu kısımdan 12 mm, 12.50 mm, 23 mm, 23.50 mm gibi ölçüm sonuçları okunabilir. hareketli olan tanbur kısmının 50 adet bölüntüsü sayesinde ise milimetrenin 50 de biri kadar hassas okuma yapılabilir.

Sonuç olarak sabit kısım ve hareketli kısım üzerindeki okumalar toplanarak ölçüm sonucuna ulaşılır. Gelin konuyu biraz daha açalım ve mikrometre okuma tekniğini kavramaya çalışalım.



Yukarıdaki resimde mikrometre okumayı daha da basitçe anlatmaya çalıştık. Şimdi örneğimizdeki ölçüm sonucunu okumaya çalışalım:



Önce sarı bölgedeki rakamı okuduk (5 mm). Sonra turuncu bölgeye baktık. 5mm den sonra hiç çizgi var mı ? Evet. O halde 0.50 mm daha ekledik. 5.50 mm oldu.
Daha sonra mavi bölgeye baktık. Bu kısım milimetreleri değil, milimetrenin yüzde birlik dilimlerini gösteren kısımdır. Yani bu kısımda gördüğümüz 28 sayısı aslında milimetrenin yüzde 28 ini ifade eder. (0.28mm)

Son olarak mavi kısımdan okuduğumuz değeri, önceki okuduğumuz değerlere ekledik. Sonuç: 5.50 + 0.28 = 5.78 mm