Forumda yapılan arama sonucu, bulunan 2 adet konudan, sayfa olarak 1 ile 2 arasındakiler gösterilmiştir

Konu: Asansör Türleri ve İşleyişleri

  1. #1

    disli Asansör Türleri ve İşleyişleri

    Elektrikli Asansörler

    Bu tip asansörler, tahrik motorunun kumanda panosundan aldığı komut vasıtasıyla harekete geçip, kabini istenilen yönde hareket ettirmesi yoluyla çalışırlar. Kabin, karşı ağırlıkla müşterek çalışır. Aralarındaki çelik halatın tahrik kasnağı ile sürtünmesinden kaynaklanan bir hareket vasıtasıyla yukarı aşağı hareket ederler. Kabin ve karşı ağırlık birbirleri ile yaklaşık eşit ağırlıktadırlar. Bu sebeple enerjiden tasarruf edilmiş olmaktadır. Bu tür tahrik makinelerine sürtünme tahrikli asansörler denir. Ayrıca halat veya zincirin tahrik kasnağı üzerine sarılması ile çalışan asansörler de mevcuttur. Bu şekilde çalışan asansörlere de tamburlu asansörler denir.

    Asansör makinesi

    Asansör makinesi genellikle elektrik motorlu ve tahrik kasnaklıdır. Redüktörlü ve redüktörsüz olmak üzere iki çeşidi vardır. Sonsuz vida mekanizmasının sessiz çalışması, küçük hacimde büyük çevrim oranı sağlaması ve veriminin düşük olması sebebiyle frenlemeye yardımcı olması yönünden asansörde yaygın olarak kullanılmaktadır.
    Tek devirli asenkron motorlar hızı az olan asansörlerde kullanılır. 0,75 m/s den fazla hızlı asansörlerde, özellikle duruş sırasındaki negatif ivmeli hareketin verdiği rahatsızlığı azaltmak için, kutup sayısı değişebilen çift devirli motor uygulanır.
    Asansörlerde redüktör olarak, yaygın olan sonsuz vida mekanizmasının dışında planet mekanizmaları da kullanılmaktadır. Redüktörsüz asansörlerde tahrik kasnağı doğrudan doğruya güçlü doğru akım elektrik motorunun miline kama ile bağlıdır.

    Karşı ağırlık

    Kabin ağırlığını ve tam yükün de yarısını karşılayacak ağırlıkta, kabine karşı yük olarak tasarlanmıştır. Kolay taşınabilmesi ve miktar ayarı yapılabilmesi bakımından, birbiriyle bağlanabilecek dökme demir parçalar halinde yapılır. Karşı ağırlık çelik bir çerçeve yardımcı ağırlıklar ve çelik çerçeveye tutturulmuş yönlendirme elemanlarından oluşmaktadır. Yardımcı ağırlıklar genellikle dökme demirden, çelik levhalardan veya içi kumla doldurulmuş plastik karkaslardan imal edilir.

    Askı elemanı

    Asansörlerde genellikle yük taşıyıcı elemanlar çelik tel halatlardır. TS 1918/7 veya DIN 3058 Seale tipi halatlar asansörlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. İnsan taşıyan asansörlerde en az iki halat kullanılmalı ve halat çapı 8 mm’den az olmamalıdır . Çelik tel halatlar, zamanla eskimekle beraber, ani olarak kopmaya karşı güvenli elemanlardır. Periyodik muayenelerde kullanılamayacak duruma gelip gelmedikleri testler sonucu anlaşılır. İşletme ömürleri şartlara göre değişiklik göstererek, 5 – 15 yıl arasında değişir.

    Hız regülatörü

    Hız regülatörü, asansör iniş hızı nominal değerini %25 kadar aştığı taktirde, paraşüt tertibatını harekete geçirerek paraşüt frenini etkiler ve motor elektriğini keser. Asansör boşluğunun üst tarafında, makine dairesinde bulunur. Regülatör halatı kabinin hareketini, regülatör kasnağına iletir. Aşırı hız halinde sıkıştırılan bu halat paraşüt mekanizmasını harekete geçirir. Hız regülatörleri genellikle “hız sınırlayıcı” olarak görev yaparlar.

    Son kat şalteri

    Son kat şalteri kabinin en alt ve en üst durumlarını sınırlar. Kabine tespit edilirler veya makine dairesi zeminine yerleştirilirler ve kabin tarafından çalıştırılırlar. Birinci hal genellikle yüksek hızlı asansörlerde, ikinci hal ise düşük hızlı asansörlerde kullanılır.

    Paraşüt tertibatı

    Halat kopması veya iniş hızının aşırı derecede artması halinde, asansörü kılavuz raylar üzerinde frenleyerek durdurur. Kabinin üst veya alt kirişlerine yerleştirilir. Elektrikli, hidrolik veya pnömatik sistemler güvenli olmadıklarından mekanik olarak çalıştırılırlar. Kabinin aşağı yönde hareketi sırasında normal hızının 1,4 katını aşması, halatların kopması veya halatlardan birinin fazla uzaması halinde, kabin paraşüt tertibatı vasıtasıyla kılavuz raylara tespit edilir. Bu tertibat kabinin altına veya üstüne yerleştirilir.Paraşüt tertibatının kabin hızına bağlı olarak kullanılan başlıca iki türü vardır:
    a) Ani olarak etki eden paraşüt tertibatı: 1m/s ’lik kabin hızlarına kadar kullanılır.

    MAKİNE DAİRESİZ ASANSÖRLER



    Makine daireleri binaların üzerinde belirgin bir yapıya sahiptir, ve bina üzerinde belli bir yer kaplamaktadır. Makine dairesinin kapladığı alan bina estetiğine çoğu zaman uymaz. Makine dairelerinin bina üzerinde yer kapladığı ve bina estetiğini bozduğu düşünülerek, dişlisiz makineler üretime girmiştir. Dişlisiz makine denilen bu makine frekans kontrollü çalışıp, tek hareketli parçasıyla asansörün duruş kalkış ve kabinin seyrine büyük bir konfor sağlar. Dişlisiz makine sayesinde makine dairesi ortadan kalkıp, asansör kuyusu içerisinde, montajının gerçekleştirilmesidir. Montajı yapılan dişlisiz makine, bir disk şeklinde olup, Asansör makinesinin ağırlığının yarısı kadar ağırlıktadır. Kullanılan bu makine hassas kalkış ve duruşlarıyla, sessiz ve titreşimsiz çalışmasıyla büyük bir konfor sağlar. Dişlisiz makine diğer asansör makinelerine oranla çok daha verimlidir. Ayrıca enerji tüketiminde geleneksel asansör motorlarına göre % 40 daha az enerji tüketmektedir. Taşıma kapasitesi 2000 kg 1,6 m/sn hızda çalışabilmektedir. Dişlisiz makineye müdahale edilmesi mümkündür. Makine dairesinin kuyu üzerinde tesisinin müsait olmadığı yerlerde büyük bir çözünürlük sağlayan dişlisiz makine ile çalışan asansörlerde asansör kabini kat arasında kaldığı zaman, tahrikli asansörlerde olduğu gibi freni açmak ve volanı çevirerek Asansör kabinini takip etmeye gerek yoktur. Kumanda panosuna müdahale ile ikaz ışıkları sayesinde kabinin otomatik olarak en yakın kata gelişini izlemek mümkündür.

    Genelde bu tip yüksek kapasiteli asansörler özellikle yolcu terminalleri, çok katlı mağazalar, alışveriş merkezleri ile eğitim, kültür ve sağlık kuruluşları için uygun bir çözüm oluşturmakta. Makine dairesine gerek duymaması gelir getiren bina alanını arttırmakta, bunu yansıra, sistemin enerji etkinliği, işletme maliyetini düşürerek ek bir değer kazandırmaktadır. Tasarımcılar ve mimarlar ise hem makine dairesinin olmaması hem de esnek dekorasyon olanakları sayesinde işlerinin kolaylaşmasından hayli memnunlar.


    Makine dairesiz sistemlerin avantajları

    1. Makine dairesiz tasarım ile bina hacminde tasarruf.
    2. Üstün kontrol teknikleri ile eşsiz duruş hassasiyeti.
    3. Her çeşit binaya kolay entegrasyon.
    4. Kaldırma ünitesinin üstün performansı ile sessiz ve konforlu seyir.
    5. Daha az kalkış akımı, daha az enerji kullanımı.
    6. Hızlı ve etkin montaj.
    7. Optimum performans.



    HİDROLİK ASANSÖRLER


    Hidrolik asansörler prensip olarak çok eskidir. Sıvı olarak ilk önceleri su, daha sonra yağ kullanılmıştır. Önceleri sadece fabrikalarda ve depolarda kısa mesafeli yük asansörü olarak tercih edilirken, 1950 yıllarından itibaren insan asansörü olarak da kullanılmaya başlanmıştır.

    Hidrolik asansör çalışma prensibi

    Asansörü yukarı yönde hareket ettirebilmek için hidrolik akışkan bir pompa vasıtasıyla silindire pompalanır. Asansörün aşağı hareketinde ise mevcut sistem ağırlığının etkisiyle silindirlerdeki yağın tanka doğru akışı sağlanır. Sistem yukarı yönde hareket ederken, kabin yükü ne olursa olsun kabin hızı sabit tutulmalıdır. Bunun için volümetrik pompalar kullanılır. Pompayı tahrik için alternatif akım sincap kafesli asenkron motor kullanılır. Bu, asansörün sabit çalışma hızına çabuk ulaşmasını ve muhafaza etmesini sağlar. Silindire uygulanan kuvvet kabin ağırlığı, taşıma kapasitesi ve piston ağırlığıdır.

    Hidrolik asansörler sahip oldukları avantajlar nedeniyle bazı bina ve tesislerde kullanılmışlardır:

    1) Düşük malzeme maliyeti ve bakım ücreti
    2) Binalarda daha etkin kullanım alanı sağlama
    3) Çatı dizaynında serbestlik ve teras katına ulaşma imkanı
    4) Makine dairesi yerinin serbest seçimi
    5) Binaya gelen yükün tabana iletilmesi ve statik hesapta kolaylık
    6) Yüksek taşıma kapasitesi ihtiyacını karşılayabilme
    7) Aşağı inişte masrafsız çalışma
    8) Sessiz çalışma
    9) Hassas kat ayarı (±3 mm) ve otomatik seviyeleme
    10) Olası arızalarda asansörün otomatik olarak kata ulaşması
    11) Darbesiz kalkış ve duruş; kademesiz hız ayarı

    Bu avantajların yanı sıra hidrolik asansörlerin bazı dezavantajları şunlardır:

    1) Kullanılan yağın özellikleri sıcaklıkla değiştiğinden performans değişiklikleri
    2) Yeraltı kaçaklarının çevredeki su kaynaklarını kirletme ihtimali
    3) Gerekli motor gücünün aynı hızda ve aynı kapasitede konvansiyonel tip asansörlere oranla 2.5 - 3 kat fazla olması
    4) Montajda ve bakımda bilinmeyen maliyetler

    Hidrolik asansörlerin kullanım alanları şunlardır:

    1) İki, üç ve dört duraklı işyeri binaları
    2) İki, üç, dört ve beş duraklı apartmanlar
    3) Üç kata kadar olan küçük hastaneler, klinikler ve tıbbi binalar
    4) Düşük seyir mesafeli 500 kg - 5600 kg arasında malzeme taşıma kapasiteli endüstriyel binalar
    5) Dört kata kadar hükümet binaları
    6) Büyük binaların garaj asansörleri
    7) İş merkezlerindeki insan ve servis asansörleri
    8) Yürüyen merdivenlere ek olarak özürlü asansörleri
    9) Sahne asansörleri


    Hidrolik asansörlerin sınıflandırılması

    1. Direkt tahrikli sistemler
    Silindir direkt olarak kabin süspansiyonuna bağlanmıştır ve silindirin çıkış-iniş hızı kabin hızına eşittir .

    1.1 Merkezden direkt tahrikli sistemler

    Genellikle özel tasarımlar istenildiğinde kullanılır. Paraşüt tertibatı gerektirmez. Kademeli bir piston sayesinde uzun seyir mesafeleri elde edilebilir. Dezavantajı silindirin yerleştirilebilmesi için kuyu dibinde bir delik açılması gerekliliğidir.

    1.2 Yandan direkt tek pistonlu hidrolik asansör

    Süspansiyon ile piston arasında direkt bağlantı vardır. Genellikle seyir mesafesi kısa olan yerlerde kullanılır. Kademeli pistonlarla seyir mesafesi uzatılabilir.

    1.3 Yandan direkt çift pistonlu hidrolik asansör

    Kısa seyir mesafesi, geniş yük asansörleri için kullanılır.

    2. İndirekt tahrikli sistemler

    2.1 Yandan indirekt tek pistonlu hidrolik asansör

    Halatlar ile seyir mesafesi iki katına çıkarılmaktadır. Bu sistemde güvenlik olarak paraşüt tertibatı kullanılır.

    2.2.Yandan indirekt çift pistonlu hidrolik asansör

    Uzun seyir mesafeli yük asansörleri için kullanılır.

    2.3 Karşı ağırlıktan tahrikli indirekt hidrolik asansör

    Çift tesirli hidrolik piston kullanılmaktadır. Kabinin hareketi, karşı ağırlığa bağlı piston tarafından sağlanmaktadır. Çalışma hızı 1m/s, seyir mesafesi 20 m ’ye kadar ulaşmaktadır.

    Hidrolik asansörlerin elemanları

    1. Güç üniteleri

    Kapalı bir tankta bulunan hidrolik yağını dalgıç motor ve ona bağlı çelik filtreli pompa ile silindirlere ileten kısımdır. Yağ silindirlere ulaşmadan önce dağıtım ve kontrol valflerinden geçer.

    2. Hidrolik silindirler

    Kabini hareket ettiren sistemdir. Pompanın enerji kazandırdığı yağın etkisini kabine iletir. Genellikle kullanılan silindirler tek tesirli, özel durumlarda çift tesirli olarak seçilirler. Yer sıkıntısı çekilen sistemlerde genellikle teleskopik silindirler kullanılmaktadır.
    Senkron teleskopik silindirler belirli seyir mesafelerine kadar indirekt sistemlere kıyasla daha ucuza mal olurlar.

    3. Valfler

    Aşağı ve yukarı yönde asansörün bütün hareketlerini kontrol etmektedirler. Boru kapatma valfi, silindirden tanka dönen yağın akışını aşağı yönde hızın çok fazla olması veya boruda kaçak olması durumunda durdurmaktadır. Valf basınç farkı ile çalıştığından elektrik enerjisine ihtiyaç duyulmamaktadır.

    4. Isı değiştiriciler

    Yoğun trafiğe sahip binalarda kullanılan yağın aşırı ısınmasını önlemek amacıyla kullanılmaktadır. Az yer kaplaması ve sessiz çalışması özellikleri sayesinde, makine dairesine de monte edilebilmektedirler. Asansörün kullanılmadığı durumlarda yağ sıcaklığının istenen sıcaklığın altına düşmesi halinde rezistanslı ısıtıcılar devreye girerek, yağı istenilen sıcaklık değerine getirirler. Belirtilen yağ ısıtıcıları termostatik prensip ile çalışmaktadırlar.

    5. Seviyeleme cihazı


    Seviyeleme cihazının iki görevi vardır:

    a) Seviye çubuğu temas tablasına değmesi sonucunda kat hizasında iyi bir tolerans ile durabilmektedir.
    b) Asansörün mevcut kat konumundan aşağıya kayması halinde seviyeleme çubuğu tablanın alçak kısmı ile temas eder. Bu temas pompaya çalışma sinyali olarak aktarılır ve asansör tekrar yukarıya çıkarak yeniden kat seviyesine yükselir.

    6. Kabin konsolu

    Hidrolik sistemlerde kabin, bir çelik konstrüksiyon üzerine yerleştirilir. Direkt sistemlerde hidrolik silindir doğrudan konsolu, indirekt sistemlerde palangayı tahrik eder. Palanga düzeneği, halat yardımıyla konsola bağlıdır.
    Konu adı: Asansör Türleri ve İşleyişleri
    Yazan: elif

  2. #2
    harika bilgiler
    Konu adı:
    Yazan: qqqqqq

Yetkileriniz

  • Konu Acma Yetkiniz Yok
  • Cevap Yazma Yetkiniz Yok
  • Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
  • Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok
  •